Kiedy widzisz, że obrys Twojego stawu zmienia się i jest inny od drugiego, mówimy wtedy o obrzęku lub opuchliźnie kolana (cześć osób nazywa potocznie ten problem wodą w kolanie). W takiej sytuacji warto rozpocząć działanie, a przede wszystkim dowiedzieć się, co dokładnie się dzieje. W tym artykule w przystępny sposób przekaże Ci informacje na temat:
– Objawów tego problemu
– Wszystkich przyczyn
– Różnych strategii leczenia
– Rokowań i wskazówek potrzebnych do powrotu sprawności :)
Żeby zrozumieć problem obrzęku kolana trzeba skupić się na budowie kolana ponieważ to skomplikowany staw, który pozwala wykonywać bardzo złożone ruchy jak np. skakanie, bieganie czy lądowanie. Takie możliwości to zasługa wiele struktur stawowych, które pokrótce opiszę dalej. Podstawowa znajomość budowy kolana pozwoli Ci zrozumieć przyczynę Twojego problemu.
Trochę o anatomii kolana
Staw kolanowy to największy staw w całym układzie ruchu, zbudowany z kości udowej, piszczelowej, a także rzepki znajdującej się z przodu kolana. Analizując staw kolanowy musimy zrozumieć, że to tak naprawdę 2 oddzielne stawy.
– Staw piszczelowy udowy to połączenie kości udowej z piszczelową, które jest odpowiedzialne za ruch zginania i prostowania oraz niewielkie ruchy rotacyjne.
– Staw udowo-rzepkowy to połączenie kości udowej i rzepki, które wspomaga działania stawu piszczelowo-udowego.
Obydwa te stawy współpracują, pozwalając na bardzo duże możliwości całej kończyny dolnej. Jama stawu jest wypełniona płynem, który zawiera kwas hialuronowy, kolagenazy oraz proteinazy. Wytwarzają go komórki, które budują błonę maziową. Do funkcji płynu należy minimalizowanie obciążeń i tarcia, jakie zachodzą w stawie.
Ze względu na duże możliwości ruchowe kolana niezbędna jest odpowiednia stabilność kolana, którą zapewnia kilka systemów:
– System stabilizacji biernej: w skład tego systemu wchodzą torebki stawowe, więzadła oraz układ powięziowy. Wszystkie te elementy przeplatają się ze sobą z każdej strony stawu. Całość tworzy wytrzymałą konstrukcję stabilizujący układ kostny.
– System stabilizacji czynnej: aktywną stabilizację kolana zapewnia bardzo rozbudowany układ mięśniowy. Na kolano mają wpływ praktycznie wszystkie mięśnie uda i podudzia, co pozwala na wykonanie zgięcia, wyprostu oraz niewielkich rotacji.
– System odbioru i przekazywania informacji. Dla całości działania stawu niezbędny jest system przekazu informacji! W trakcie ruchu aktywują się różne receptory, znajdujące się w więzadłach czy torebce stawowej. Informacje z tych struktur przekazywane są do systemu nerwowego, który analizuje wszystko i daje odpowiednią reakcję mięśniową. Dzięki tej synergii możliwe są proste czynności jak chodzenie czy bieganie ale także trudniejsze jak lądowanie po wysokim skoku czy chodzenie po niestabilnym podłożu.
Fot. Budowa stawu kolanowego
Rola łąkotek dla stabilności stawu
Bardzo ważnymi strukturami kolana są także łąkotki (przyśrodkowa i boczna). Mają one kształt klinów. Budowę łąkotki można porównać do silikonowej uszczelki, w jej skład wchodzi główne woda i kolagen typu I. Łąkotki mają kluczowa rolę dla minimalizowania przeciążeń chrząstki. Dodatkowo dzięki nim kość udowa i piszczelowa mogą być znacznie lepiej dopasowane, co przyczynia się do większej stabilności stawu.
W obrębie kolana znajduje się również kilka kaletek maziowych (niewielkie struktury zawierające płyn w środku), których rolą jest minimalizowania tarcia pomiędzy różnymi strukturami w obrębie kolana. Przeciążenia kaletek są istotne w kontekście obrzęku kolana.
Obrzęk kolana czym jest i jakie są jego przyczyny?
Obrzęk, który może się pojawić wokół kolana ma zasadniczo dwie możliwe przyczyny. Pierwszą przyczyną są wszelkie uszkodzenia struktur stawu kolanowego, które mają wpływ na drażnienie błony maziowej stawu, czego wynikiem jest stan zapalny i zwiększona produkcja płynu stawowego. Drugim istotnym czynnikiem pojawienia się obrzęku są wszelkie problemy układu żylnego i trudność w odprowadzeniu krwi z obwodu, w kierunku centrum naszego organizmu.
To co łatwo rozróżnia te dwa problemy to lokalizacja problemu. Obrzęk związany z uszkodzeniami samego stawu kolanowego jest zazwyczaj lokalny i dotyczy tylko kolana i obszaru znajdującego się wokół niego. Obrzęk związany z układem żylnym i limfatycznym zazwyczaj dotyczy większej części kończyny dolnej jak kolana, łydki i stopy.
Warto wiedzieć, że obrzęk często łączy się z dodatkowymi objawami, do których możemy zaliczyć: ból, ograniczenie ruchomości stawowej (zgięcia lub wyprostu kolana), ocieplenie oraz możliwe zaczerwienienie rejonu. Obrzęk kolana może dotyczyć jednego lub obydwu stawów naraz.
Fot. Przykład znacznego obrzęku stawu kolanowego
Jeśli wiemy już jak zbudowane kolano i z czego może wynikać obrzęk, możemy przejść do sedna problemu czyli dokładnych sytuacji jakie mogą powodować obrzęk. Opuchlizna może powstawać w dwóch rożnych mechanizmach, które postaram się rozłożyć na czynniki pierwsze.
Obrzęk kolana po urazie (upadku)
W przypadku urazów takich jak skręcenie, zwichnięcie, stłuczenie czy złamanie obrzęk stawu jest naturalną koleją rzeczy. Obrzęk może pojawić się bezpośrednio po urazie lub narastać po 1-2 dniach od urazu. Obrzęk pojawia się w przypadku uszkodzenia większości struktur leżących wokół stawu kolanowego. Czasem oprócz obrzęku pojawia się krwiak świadczący o uszkodzeniu naczyń krwionośnych.
Wielkość obrzęku nie jest proporcjonalna do wielkości uszkodzeń. Czasem przy mniejszych uszkodzeniach obrzęk może być mniejszy w stosunku do uszkodzeń wielu struktur naraz. Lokalizacja obrzęku jest zależna od konkretnej struktury, ale te zależności poruszę w dalszej części artykułu.
Jeśli jesteś po urazie, a jeszcze przed badaniami to ciężko określić która dokładnie struktura uległa uszkodzeniu. Mogę jedynie podać Ci najczęstsze możliwości urazów stawu kolanowego:
– Złamania i pęknięcia (kości udowej, piszczelowej, strzałkowej lub rzepki). W przypadku tych urazów możesz mieć do czynienia z ogromnym bólem i brakiem możliwości obciążenia kończyny dolnej. Często udo lub podudzie ma zmieniony obrys.
– Uszkodzenia łąkotek. Oprócz możliwego obrzęku głównym objawem uszkodzenia łąkotek może być bolesne blokowanie się stawu w kierunku zgięcia lub wyprostu.
– Uszkodzenia więzadeł i torebki stawowej (najczęściej krzyżowego przedniego i tylnego oraz więzadeł pobocznych). Uszkodzenia więzadłowe zazwyczaj pozwalają na niewielkie obciążenie kończyny dolnej ale bez odpowiedniej stabilności (kolano może „uciekać”).
– Uszkodzenia chrząstki stawowej: Podczas skręcenia kolana czasem kość udowa uderza w kość piszczelową, co powoduje uszkodzenia chrząstki stawowej oraz drażnienie błony maziowej a w konsekwencji obrzęk.
– Podrażnienie kaletek maziowych: W przedniej części stawu kolanowego zlokalizowanych jest kilka kaletek maziowych. Po uderzeniu kolanem o dany przedmiot może dojść do podrażnienia kaletki maziowej i nadmiernego wypełnienie jej płynem.
– Naderwania mięśniowe: Bardzo duża liczba mięśni leżących w rejonie uda i podudzia, powoduje duże szanse na uszkodzenie któregoś z nich.
Ile trwa obrzęk kolana po urazie?
Określenie czasu trwania obrzęku jest trudne ponieważ w przypadku każdego uszkodzenia czas trwania będzie inny. Zazwyczaj największy obrzęk pojawia się bezpośrednio po urazie lub następnego dnia. Podstawowy czas gojenia wielu struktur stawu to okres 2-3 tygodni (pełne zagojenie to okres znacznie dłuższy) i w tym okresie obrzęk powinien się zmniejszać. Jednak dopóki nie wróci pełna ruchomość, siła i stabilność stawu, obrzęk w pewnym stopniu może się utrzymywać.
Obrzęk kolana bez urazu
Bardzo często zdarza się tak, że obrzęk pojawia się bez żadnego urazu, co może dziwić i dać powody do zastanowienia. Niestety każdy objaw ma swoją przyczynę. Wiele dysfunkcji kolana rozwija się latami bez ewidentnych objawów, dopiero w momencie przekroczenia granicy tolerancji organizm przestaje sobie radzić z problemem i wtedy pojawia się ból i możliwy obrzęk.
Najczęściej obrzęk kolana pojawiający się bez urazu może być wynikiem:
– Choroby zwyrodnieniowej: Dotyczy to zarówno stawu piszczelowo-udowego oraz połączenia kości udowej z rzepką. Powolne uszkodzenia chrząstki i odrywanie jej fragmentów powoduje drażnienie błony maziowej i tkanek miękkich znajdujących się w okolicy. Ta sytuacja powoduje stan zapalny i obrzęk.
Fot 1. Choroba zwyrodnieniowa kolana jako główna przyczyna obrzęku kolana
Fot. Przykład choroby zwyrodnieniowej w obrazie RTG
– Drażnienie łąkotki: Podobnie jak w przypadku uszkodzenia chrząstki również pod wpływem nadmiernych przeciążeń może dochodzić do uszkodzeń łąkotki, co może się objawiać powstaniem obrzęku.
– Niestabilność: Niestabilność stawu kolanowego to bardzo niekorzystna sytuacja, w której pewne struktury bierne (torebka stawowa, więzadła) lub aktywne (układ mięśniowy) nie są w stanie utrzymać fizjologicznej bariery ruchomości stawu. Przekroczenie fizjologicznej bariery ruchu wiąże się z dalszym uszkodzeniem stawu (uszkodzenia torebki stawowej i więzadeł) lub uszkodzeniami chrząstki stawowej przy skręceniu kolana.
– Nadwaga i otyłość: To kolejny możliwy powód przeciążeń wszystkich struktur kolan, które mogą powodować obrzęk stawu.
– Bakteryjne zapalenie stawów: Obrzęk stawu kolanowego może również powstawać poprzez drażnienie stawu przez bakterie. Z taką sytuacją mamy najczęściej do czynienia po różnych interwencjach związanych z przebiciem tkanki skórnej (punkcja, iniekcja leku, a w szczególności zabieg operacyjny).
– Choroby na tle zapalnym: W przypadku chorób na tle zapalnym często oprócz obrzęku pojawia się ból, ocieplenie okolicy, ograniczenie ruchomości oraz możliwa gorączka i złe samopoczucie wpływające na cały organizm. Istnieje co najmniej kilka jednostek chorobowych mogących wpływać na przewlekły stan zapalny stawu i obrzęk. Możemy do nich zaliczyć np:
a) RZS (Reumatoidalne zapalenie stawów)
b) MIZS (Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów)
c) Łuszczycowe zapalenie stawów
d) Boreliozę
e) Dnę moczanową
f) Toczeń układowy
W przypadku tych jednostek chorobowych pojawienie się obrzęku jest wywołane zaburzeniem prawidłowej funkcji stawu, a nie koniecznie nadmiernymi przeciążeniami! Co bardzo utrudnia leczenie.
Zaburzenia krążenia żylnego
Pojawienie się opuchlizny kolan może wskazywać też na zaburzenia krążenia żylnego u osób spędzających duża ilość czasu w pozycji stojącej lub siedzącej. Kluczowym czynnikiem są tu zaburzenia pracy serca, wiek, żylaki oraz nadwaga. Zazwyczaj opuchlizna zwiększa się w godzinach popołudniowych i wieczornych (zazwyczaj rano obrzęk jest mniejszy), co wiąże się z dłuższym przebywaniem w pozycji siedzącej i stojącej. Często opuchlizna oprócz kolan obejmuje stopy, a szczególne obszar wokół kostek. Często oprócz obrzęku kolan, pojawia się ból oraz uczucie ciężkości nóg.
Zakrzepica żył
Zakrzepica to zaburzenie przepływu krwi żylnej. W wyniku stanów zapalnych może dojść do uszkodzenia śródbłonka naczynia, co powoduje możliwość stworzenia się zakrzepu. Niestety zakrzep może blokować drożność żyły. W konsekwencji zakrzepicy mogą się pojawić takie objawy jak:
– ból w miejscu zakrzepu (nasilający się podczas pracy łydki)– obrzęk wokół łydki i kolana
– zasinienie bądź zaczerwienienie skóry
– stan podgorączkowy lub gorączka
Zakrzepica to bardzo poważny problem ponieważ obecność zakrzepów w żyłach głębokich zwiększa ryzyko zatorowości płucnej, co może zwiększać ryzyko niewydolności krążenia, a nawet zgonu!
Tętniak tętnicy podkolanowej:
Tętniak to uszkodzenie jednej z warstw budujących tętnicę. W wyniku tej nieprawidłowości krew wypycha na zewnątrz fragment tkanki tworząc niewielką „bankę”, która stale może się powiększać. W przypadku tętniaka tętnicy podkolanowej rzadkie są pęknięcia ale objawy mogą się wiązać z zatorowością i zakrzepicą obwodową. W badaniu można stwierdzić zwiększone tętnienie w dole podkolanowym. Powiększenie węzłów chłonnych pod kolanem: Jest to kolejna możliwość pojawienia się obrzęku, który lokalizuje się pod kolanem.
Co może nasilać obrzęk (opuchliznę) kolana?
W przypadku obrzęku kolana istnieje szereg czynników, które mogą pogarszać sytuację, poprzez zwiększenie obciążeń na już częściowo podrażnione struktury kolana:
– chodzenie po niestabilnym podłożu
– dłuższe przebywanie w pozycji stojącej oraz chodzenie
– zwiększone obciążenie kolan podczas pracy fizycznej i dźwigania
– klękanie, kucanie oraz siad na piętach
– aktywność sportowa: skakanie, bieganie, kopanie, jazda na nartach
Fot. Przykład siadu klęcznego, który może nasilać obrzęk
Lokalizacja obrzęku kolana
Tak naprawdę powiązanie rejonu obrzęku kolana z konkretną strukturą, która jest uszkodzona nie jest możliwe. Kolano to zbyt złożony mechanizm, w którym każdy element stawowy jest połączony z innym. Postaram się jednak w pewnym stopniu uszeregować różne problemy:
* w zestawieniu pominąłem złamania kostne, których lokalizacja i obrzęk nie wymagają zazwyczaj trudności diagnostycznych
Obrzęk (opuchlizna) z tyłu kolana (pod kolanem): W przypadku obrzęku, który jest zlokalizowany w tylnej części kolana (dól podkolanowy) za obrzęk mogą odpowiadać:
– Uszkodzenia łąkotek
– Uszkodzenia chrząstki stawowej
– Uszkodzenia tylnej części torebki stawowej i więzadeł leżących na niej
– Uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego i/lub tylnego
– Powiększenie węzłów chłonnych
– Tętniak tętnicy podkolanowej
* Inne uszkodzenia krążeniowe oraz choroby zapalne, których objawy są indywidualne
Fot. 2 Przykład Torbieli Bekera
Obrzęk kolana od strony przyśrodkowej: W przypadku obrzęku, który jest zlokalizowany w przyśrodkowej części kolana za obrzęk może odpowiadać:
– Uszkodzenie więzadła pobocznego przyśrodkowego lub/i przyśrodkowej części torebki stawowej
– Uszkodzenie łąkotki przyśrodkowej
– Uszkodzenie chrząstki stawowej
– Uszkodzenie ścięgien gęsiej stopki lub kaletki znajdującej się w tym rejonie
– Uszkodzenie mięśni przywodzicieli
* Choroby zapalne, których objawy są indywidualne
Obrzęk kolana (opuchlizna) od strony bocznej: W przypadku obrzęku, który jest zlokalizowany w bocznej części kolana za obrzęk mogą odpowiadać następujące struktury:
– Łąkotka boczna
– Uraz więzadła pobocznego strzałkowego i bocznej części torebki stawowej
– Uszkodzenia chrząstki stawowej
– Dysfunkcja pasma biodrowo-piszczelowego ITB
* Choroby zapalne, których objawy są indywidualne
Obrzęk (opuchlizna) z przodu kolana (nad kolanem): W przypadku obrzęku, który jest zlokalizowany w przedniej części kolana, najczęściej dochodzi do zmiany obrysu stawu, gdzie często niewidoczne są zarysy rzepki. Za obrzęk w tej części stawu mogą odpowiadać wiele różnych dysfunkcji:
– Uraz więzadła krzyżowego przedniego i/lub tylnego
– Uszkodzenie łąkotki bocznej lub przyśrodkowej
– Uszkodzenie chrząstki w stawie udowo-piszczelowym oraz rzepkowo-udowym
– Uraz więzadła rzepki
– U dzieci choroba Osgooda Schlattera
– Uszkodzenie mięśnia czworogłowego
– Podrażnienie kaletek maziowych
* Choroby na tle zapalnym i krążeniowym, których przebieg jest zawsze indywidualny.
Obrzęk wokół kolana: W przypadku obrzęku, który występuje wokół stawu kolanowego. Można powiedzieć obrzęk wylał się na wszystkie strony stawu zazwyczaj jego przyczyną są:
– Poważne uszkodzenia więzadeł i torebki stawowej z brakiem stabilności stawu kolanowego
– Dalsze uszkodzenie chrząstki stawowej w zaawansowanej chorobie zwyrodnieniowej
– Choroby na tle zapalnym
– Zaburzenia krążeniowe
Warto jednak wiedzieć, że często mniejszy obrzęk zlokalizowany tylko w bocznej, tylnej czy przyśrodkowej części stawu przy braku odciążenia i kontynuowaniu wysiłku może rozlać się na cały staw kolanowy!
Diagnostyka obrzęku kolana
Wielu z Was zastanawia się kiedy jest właściwy moment by wybrać się do lekarza. W mojej opinii każdy rodzaj obrzęku warto pokazać lekarzowi. Jeśli pójdziemy w strategię „samo weszło to samo wyjdzie” to może to mieć znacznie większe skutki w przyszłości ponieważ każde niewielkie uszkodzenie stawu wpływa na inne tworząc błędne koło objawów :(
W przypadku diagnostyki lekarz lub fizjoterapeuta powinien ocenić ruchomość stawu kolanowego, stabilność stawową, siłę mięśniową oraz dokładną lokalizację obrzęku i bólu.
Bardzo ważna jest także ocena osi kończyn dolnych (by wykluczyć koślawość lub szpotawość stawów) oraz funkcję pozostałych stawów kończyny dolnej.
W trakcie ustalania przyczyn problemów pomocna będzie diagnostyka obrazowa. W zależności od wyników wstępnego badania pomocne może być RTG, USG, MR (Rezonans magnetyczny), TK (Tomografia komputerowa). Badania te będą mogły potwierdzić wnioski płynące z badania czy wywiadu.
Jest jeszcze jedna bardzo ważna rzecz w przypadku diagnostyki. Wielokrotnie w pracy z moimi pacjentami słyszałem o niewłaściwej terapii przez okres kilku miesięcy, a nawet lat! W przypadku urazu kolana tego typu błędy są rzadkie, jednakże jeśli obrzęk pojawia się bez urazu to taka sytuacja może wystąpić częściej.
Do błędnej diagnostyki, a co za tym idzie terapii doprowadza często nie branie pod uwagę chorób na tle zapalnym lub problemów krążeniowych. Choroby na tle zapalnym powinny być potwierdzone badaniami laboratoryjnymi z krwi lub oceną płynu stawowego. Natomiast problemy krążeniowe pozwala potwierdzić badanie USG naczyń. Jeśli lekarz nie weźmie pod uwagę wszystkich czynników to niestety obrzęk może być leczony w nieskończoność z coraz to silniejszymi lekami…
Leczenie obrzęku kolan
Przejdźmy teraz do sedna sprawy czyli leczenia, przecież każdy z Was chce się dowiedzieć, co zrobić żeby pozbyć się obrzęku kolana. W rozdziale tym przedstawię tylko zarys leczenia, ponieważ trudno przedstawić dokładną strategie dla kilkunastu zgoła rożnych problemów, które mogą stać za obrzękiem.
1 Leczenie uszkodzeń stawowych po urazie lub na skutek zmian przeciążeniowych
W przypadkach kiedy obrzęk wywołany jest problemem ortopedycznym (uszkodzenia torebki stawowej, więzadeł, łąkotki lub uszkodzeniem chrząstki) główną strategią leczenia jest leczenie zachowawcze (rehabilitacja + farmakoterapia). Niestety w bardziej złożonych uszkodzeniach konieczny może być zabieg operacyjny.
Proces rehabilitacji powinien się opierać na rożnych elementach:
– W celu redukcji obrzęku ważne będzie uniesienie kończyny dolnej (stopa powyżej kolana, kolano powyżej biodra), w tej pozycji warto wykonywać ruchy stopą by wspomóc układ krążenia w odprowadzeniu obrzęku.
– Dla poprawy funkcji stawu kluczowa jest praca nad stabilnością stawu. Strategia ta będzie zależna od Twoich obecnych objawów i przyczyn problemu. Ćwiczenia stabilizacji polegają na nauce obciążania nogi w prawidłowej osi stawu, co może minimalizować codzienne przeciążenia. Z czasem do ćwiczeń stabilizacji można dodać niestabilne podłoże (krążki sensoryczne, elastyczne maty, trampolinę).
– Kolejnym ważnym czynnikiem jest poprawa siły mięśniowej. Bardzo często uszkodzony staw kolanowy wpływa na ograniczenie aktywności ruchowej, co przekłada się na powstanie zaników wielu grup mięśniowych. Odzyskanie deficytów będzie trwało miesiącami. Dlatego warto jak najszybciej rozpocząć trening. Szczególnie ważne będzie odzyskanie masy i siły m. in. mięśnia czworogłowego uda (głównego stabilizatora kolana).
– Dodatkowo w ramach procesu rehabilitacji warto rozluźnić napięcia mięśniowo-powięziowe w obrębie uda oraz podudzia. Przyspieszy to proces regeneracji tkanek poprawi krążenie oraz mobilność. Istnieją również specjalne techniki masażu, których celem jest redukcja obrzęku.
– W przypadku urazów ortopedycznych pewną pomoc może dawać fizykoterapia. Korzystna jest przede wszystkim krioterapia, stosuje się także magnetoterapię, laseroterapię, elektroterapię lub hydroterapię.
– Na początku rehabilitacji pomocna może być sztywna orteza na staw, która pomaga w ochronie stawu przed nadmiernymi przeciążeniami. Należy jednak pamiętać, że stosowanie aparatów stabilizujących w dłuższej perspektywie czasu może osłabiać siłę mięśniową, dlatego można ich używać tylko przez krótki okres po kilka godzin dziennie.
– Podczas leczenia zachowawczego lekarz ma do dyspozycji również farmakoterapię:
(środki przeciwbólowe i przeciwzapalne, iniekcje z kwasu hialuronowego, iniekcje z komórek macierzystych).
Domowe sposoby na opuchliznę kolana (co robić w domu na obrzęk kolana)
Jedną z pierwszych rzeczy, które warto wykonać to odpowiednie wysokie ułożenie nogi (stopa powyżej kolana, kolano powyżej biodra). W tej pozycji warto wykonywać ruchy stopą, tak by jeszcze bardziej poprawić krążenie. Zaraz po urazie pomocne może być schładzanie miejsca obrzęku za pomocą cold pack-a, kostek lodu włożonych do woreczka czy mrożonek jakie mamy w domu :) Pamiętaj nie robić tego na gołą skórę. Zawsze połóż najpierw na skórę cienki ręcznik kuchenny. Schładzanie można wykonywać przez około 20-30 min kilka razy dziennie.
Wiele osób chwali tez przykładanie do kolana schłodzonych i porozbijanych liści kapusty zawiniętych opatrunkiem z bandaża. Jest to strategia znana wielu kobietom przechodzącym zapalenie piersi. Jeśli wokół stawu kolanowego pojawiło się zasinienie, warto wtedy zastosować maść z arniką. Maść może przyspieszać gojenie i regeneracje.
Zaopatrzenie ortopedyczne – zobacz jaki sprzęt polecam do ćwiczeń i rehabilitacji?
Nie trać czasu, kliknij w link i przejdź do mojego sklepu
W przypadku obrzęku kolan wywołanego zmianami przeciążeniowymi lub urazem często warto zastosować odciążenie kolan za pomocą kul lub balkonika. W przypadku rehabilitacji kolan bardzo przydatne są różnego rodzaju gumy i taśmy, piłki, krążki sensomotoryczne oraz mata do ćwiczeń. W stanach zaostrzenia pomocne mogę być Cold packi do hamowania obrzęku i stanu zapalnego. W momentach zaostrzenia pomocna jest też orteza stawu kolanowego, która zwiększa stabilność stawu. Należy jednak pamiętać, by stosować to rozwiązanie tylko w momentach największych przeciążeń maksymalnie przez kilka godzin dziennie. W przypadku obrzęku wywołanego zmianami przeciążeniowymi w młodszym wieku przydatny może być również roller do masażu mięśni uda i podudzia.
Leczenie operacyjne
W przypadku kiedy leczenie zachowawcze jednego z licznych problemów kolana nie daje oczekiwanych rezultatów (poprawy funkcji kolana i redukcji obrzęku), konieczny może się okazać zabieg chirurgiczny.
2 Leczenie obrzęków wywołanych chorobą zapalną.
Jeśli problem obrzęku kolana jest konsekwencją procesu zapalnego toczącego się w całym Twoim organizmie to strategia leczenia powinna się skupiać na leczeniu choroby głównej, a dopiero na dalszym etapie jej skutków. W większości przypadków leczenie będzie się opierało na:
– farmakoterapii wpływającej na redukcję stanu zapalnego jak i próbie wpływu na mechanizm choroby
– zaleceniach dietetycznych
– psychoterapii
– uzupełnieniem leczenia powinna być rehabilitacja (dostosowana do obecnych możliwości i zaawansowania choroby).
3 Leczenie obrzęków wywołanych zaburzeniami krążenia
W tym przypadku bardzo ważna jest precyzyjna diagnostyka. Zazwyczaj leczenie będzie polegało na farmakoterapii oraz możliwym zabiegu operacyjnym. Często bardzo pomocna jest profilaktyka. W problemach żylnych ważny jest częsty odpoczynek z nogami uniesionymi lekko do góry (pisałem o tym wcześniej) oraz odpowiednio dopasowana aktywność ruchowa (ogólnorozwojowa).
Rokowania w przypadku obrzęku kolan
Obrzęk kolana to bardzo szeroki temat, choć wielu z Was może nie widzieć w tym dużego problemu. Kiedy obrzęk wynika z urazu lub pojawia się na początku choroby zwyrodnieniowej (bez urazu) leczenie nie jest większym wyzwaniem. Sytuacja jest znacznie trudniejsza w przypadku zaawansowanej choroby zwyrodnieniowej gdzie często zakończeniem leczenia jest dopiero zabieg operacyjny.
Obrzęk jest dużym wyzwaniem w chorobach na tle zapalnym, ponieważ często nasz organizm sam walczy ze sobą! Kluczowe jest tu leczenie przyczyn a nie objawów.
Najtrudniejsza sytuacja jest w przypadku zaburzeń krążenia, ponieważ oprócz problemów z kolanem w przypadku zakrzepicy żylnej istnieje duże ryzyko niewydolności krążeniowej. Pamiętaj, że jeśli podejrzewasz u siebie ten problem jak najszybciej zgłoś się po pomoc!
Już na początku zaznaczałem, że klasyfikacja obrzęku kolan nie jest prosta. Dlatego mój artykuł jest dużym uproszczeniem tego zagadnienia ponieważ w praktyce rejon i stopień obrzęku jest zależny od wielu czynników. Mam jednak nadzieję, że dla części z Was artykuł ten okazał się pomocny :)
Jeśli masz pytania i wątpliwości co robić, kiedy problem dotyczy Ciebie, umów się ze mną na Konsultację Online.
Podobał Ci się artykuł? Oceń go i zostaw komentarz, to pomoże znaleźć go innym!
Przemek Jureczko
Fotografie
1. (zdjęcie tytułowe) By James Heilman, MD – Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1042926HYPERLINK
2 By Hellerhoff – Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=8946861
Jestem fizjoterapeutą i propagatorem zdrowego stylu życia. Moim celem nr 1 jest powrót pacjentów do sprawności. Pisząc i nagrywając dla Was materiały staram się wskazać właściwą drogę do zdrowia i pokazać ile zależy od Ciebie!
U mnie obrzęk cały czas się powtarzał więc jestem zapisany na rezonans i czekam na rozwój sytuacji…