Ten artykuł to wiele cennych informacji na temat praktyki pracy z pacjentami a nie tylko teorii.
W tym artykule w przystępny sposób przekaże Ci informacje na temat:
– Choroby zwyrodnieniowej stawu barkowego/ramiennego
– Objawów i przyczyn tego problemu
– Wszystkich strategii leczenia
– Rokowań i wskazówek niezbędnych do powrotu do aktywności :)
Choroba zwyrodnieniowa stawu barkowego (bark to potoczna nazwa dla całej obręczy barkowej tak naprawdę poprawnym terminem powinno być zwyrodnienie stawu ramiennego). W moim artykule wymiennie będę używał słów ramienny i barkowy bo ułatwia to znalezienie artykułu większe liczbie osób. Choroba zwyrodnieniowa to proces obejmuje procesy przedwczesnego zużycia tkanek, które tworzą staw. Uszkodzenie struktur tworzących staw prowadzi przede wszystkim do wystąpienia dolegliwości bólowych i ograniczenia ruchomości. Zmiany zwyrodnieniowe stawów ramiennych występują rzadziej niż stawów kończyn dolnych (np. kolana czy biodra), wynika to z mniejszych obciążeń przenoszonych przez kończyny górne.
Trochę o anatomii w przypadku choroby zwyrodnieniowej barku
Staw ramienny jest jednym ze 4 stawów obręczy barkowej. Pozostałe stawy obręczy barkowej to staw barkowo-obojczykowy, staw mostkowo-obojczykowy i funkcjonalne połączenie łopatki i żeber. Staw ramienny składa się z głowy kości ramiennej oraz wydrążenia stawowego łopatki. Obie powierzchnie pokrywa chrząstka szklista, która na obwodzie przechodzi w obrąbek stawowy, który ma za zadanie pogłębić panewkę stawu. Ze względu na swoją budowę i brak pełnego dopasowania powierzchni stawowych, w stawie ramiennym możliwe jest bardzo szeroki zakres ruchomości. Staw jest stabilizowany przez liczne mięśnie leżące w okolicy obręczy barkowej oraz przez układ więzadłowy.
Nadmierne przeciążenia stawu barkowego (ramiennego) przyczyniają się m.in. do zwiększenia sił nacisku na powierzchnie stawowe, co prowadzi stopniowo do powstania choroby zwyrodnieniowej. W jej wyniku dochodzi do szeregu zaburzeń biomechanicznych i fizykochemicznych dotyczących właściwości chrząstki oraz pozostałych tkanek budujących staw.
W przypadku choroby zwyrodnieniowej kluczowym problemem jest unaczynienie chrząstki (szklistej). Do chrząstki nie dochodzą tętnice, nie ma w niej również naczyń limfatycznych. Odżywiana jest ona w głównym stopniu przez płyn stawowy jak i w mniejszym stopniu dzięki substancjom pokarmowym z kości. Budowa i funkcja chrząstki nie pozwala na proces gojenia bądź regeneracji. Woda w tkance chrzęstnej jest związana aktywnie, co bardzo utrudnia odżywienie chrząstki poprzez dyfuzję z naczyń krwionośnych kanałów ochrzęstnej. Żywotność komórek chrząstki szklistej znajdujących się głęboko w tkance, zwanych chondrocytami wraz z wiekiem jak i rozwojem tkanki spada. W wyniku tego procesu komórki te ulegają degradacji, a to pogarsza mechaniczne właściwości.
Niewielkie zdolności regeneracyjne wykazywane przez chrząstkę szklistą, doprowadzają do sytuacji, gdzie w miejscu uszkodzenia zostaje ona zastąpiona chrząstką włóknistą, która posiada gorsze własności biomechaniczne. Wtedy to podchrzęstna warstwa kostna przenosi obciążenia (stąd wynika ból, bo tkanka podchrzęstna jest unerwiona w przeciwieństwie do chrząstki szklistej), a zarazem ulega pogrubieniu. Choroba zwyrodnieniowa obejmuje wszystkie struktury, które tworzą staw, w tym podchrzęstną warstwę kości, błonę maziową, torebkę stawową, więzadła jak i mięśnie. Najczęściej w obrazie RTG można zauważyć wyrośla kostne (osteofity) oraz zmniejszenie przestrzeni pomiędzy głową kości ramiennej a panewką.
Całkowite zahamowanie procesu zwyrodnieniowego nie jest możliwe, natomiast można zwolnić szybkość niszczenia stawu. Leczenie zachowawcze może pomóc w złagodzeniu objawów, ale o tym przeczytasz w dalszej części…
Najciekawsze jest to, że część tych procesów przez wiele lat przebiega bez jakichkolwiek dolegliwości bólowych. Organizm przez bardzo długi czas (nawet kilkanaście lat) sam daje sobie radę. Taka sytuacja wynika z pewnej równowagi organizmu, który potrafi radzić sobie pomimo znacznych uszkodzeń, czasem bez żadnego bólu. Podczas wielu niekorzystnych aktywności stawy stopniowo tracą swoje właściwości. Wpływa to na mikro uszkodzenia przekładające się na pierwsze dolegliwości bólowe, ale dopiero po pewnym czasie. Powyższy mechanizm w dużej mierze wynika z braku unerwienia chrząstki. Włókna nerwowe unerwiają dopiero podchrzęstną warstwę kości oraz tkanki miękkie otaczające staw, dlatego objawy choroby przeciążeniowej są znacznie opóźnione.
Zazwyczaj za pogorszenie funkcji stawu odpowiada „czynnik wyzwalający”, czyli sytuacja jednorazowego przeciążenia stawu bądź urazu, która zaburza obecne możliwości kontroli wieloletnich uszkodzeń stawu.
Objawy zwyrodnienia barku (ramienia)
– Głównym objawem choroby zwyrodnieniowej w stawie ramiennym jest ból. Dolegliwości pojawiają się najczęściej w momencie zapoczątkowania ruchu, a łagodzą się po rozruszaniu stawu. Ból może pojawić się także podczas snu, szczególnie jeśli śpisz na chorym barku (docisk uszkodzonych powierzchni stawowych). Oczywiście ból jest zależny od etapu choroby zwyrodnieniowej, na początku może być okazjonalny z czasem to codzienność!
– Kolejnym objawem choroby zwyrodnieniowej barku jest sztywność i ograniczenie ruchomości. Największa sztywność występuje po dłuższym bezruchu, a szczególnie po nocy. Skrajne ruchy tak jak sięganie za siebie, ruchy nad głową stają się coraz bardziej ograniczone. Bolesne ograniczenie ruchu to spory problem, bo takie czynności jak zapinanie stanika, czesanie, sprzątanie są mocno utrudnione,
– Dodatkowym objawem zwyrodnienia stawu ramiennego są trzaski i przeskakiwania w stawie. Na początkowym etapie nie są one bolesne, z czasem ból jest bardzo nasilony,
– Objawem choroby zwyrodnieniowej barku może być również obrzęk i ocieplenie stawu. Obrzęk będzie szczególnie nasilony po ciężkiej pracy lub w godzinach wieczornych,
– W zaawansowanej postaci choroby zwyrodnieniowej pojawiają się także zaniki mięśniowe. Zaniki mięśni to konsekwencja oszczędzania stawu z powodu bólu. Niestety słabsze mięśnie powodują gorszą stabilność stawu, co powoduje błędne koło objawów, które coraz trudniej przerwać!
– Każda dysfunkcja stawu niesie ze sobą kompensacje (przenoszenie przeciążeń na inne struktury w celu utrzymania funkcji) dlatego zauważalne może być nieprawidłowe ustawienie innych struktur naszego organizmu. W przypadku barku zmiany te mogą obejmować odcinek szyjny i piersiowy kręgosłupa oraz staw łokciowy. Często w tych rejonach może pojawić się przewlekły ból.
– Czasem moi pacjenci informują mnie, że ich objawy choroby zwyrodnieniowej nasilają się podczas zmian pogody.
Przyczyny choroby zwyrodnieniowej stawu ramiennego (barkowego)
Choroba zwyrodnieniowa stawu ramiennego najczęściej dotyka osób po 60 roku życia, jednakże może wystąpić także u osób młodszych. Istnieje wiele przyczyn sprzyjających powstaniu pierwszych zmian zwyrodnieniowych. Najbardziej powszechny jest brak stabilizacji i dysbalans mięśniowy w obrębie obręczy barkowej, który powoduje unoszenie głowy kości ramiennej w stawie (większa kompresja). Taka sytuacja jest spowodowana zbyt dużym przeciążeniem i skróceniem mięśnia naramiennego. Jest to główny mięsień stawu ramiennego, który aktywuje się podczas wszelkich prac z rękami uniesionym do góry lub boku.
Kolejną przyczyną są wszelkie urazy obręczy barkowej. Uszkodzenia więzadeł, torebki stawowej, obrąbka stawowego, kości i lokalnych mięśni mogą powodować wtórne obkurczenie torebki stawowej, które przekłada się na większe obciążenia stawu (ścieranie chrząstki szklistej). Do zmian zwyrodnieniowych mogą przyczyniać się także wszelkie anomalie anatomicznie obręczy barkowej oraz wady postawy (wady klatki piersiowej, nieprawidłowe ustawienie barków i głowy oraz skolioza).
Powstanie zmian zwyrodnieniowych dotyczy także u osób wykonujących powtarzalną pracę ramionami (sprzątanie, prace remontowo-budowlane, dźwiganie, praca przy produkcji) gdzie z czasem dochodzi do przeciążenia tych samych grup mięśniowych. Intensywne przeciążenia dotyczą również sportowców takich dyscyplin jak: koszykówka, siatkówka, baseball, gimnastyka, sporty walki.
Warto również pamiętać o innych dysfunkcjach lub czynnikach, które mogą być czynnikiem pośrednim lub bezpośrednim w chorobie zwyrodnieniowej barku:
– Cukrzyca – wpływa na gorszą regenerację mikro uszkodzeń oraz gorsze odżywienie stawu,
– Choroby o podłożu zapalanym: Reumatoidalne zapalenie stawów (Rzs), Dna moczanowa, łuszczycowe zapalenie stawów. Dysfunkcje te powodują przewlekły stan zapalny i niedobór mikro i makroelementów niezbędnych do prawidłowej funkcji stawu,
– Siedzący tryb życia i niska aktywność ruchowa – dla prawidłowej pracy stawu ramiennego istotny jest wszechstronny ruch, który wpływa na prawidłową ruchomość torebki stawowej i produkcję mazi stawowej. W przypadku osób mających mało ruchu staw ramienny i cała obręcz barkowa zaczyna stopniowo sztywnieć w połączeniu z niską stymulacją do produkcji mazi stawowej,
– Lekceważenie problemu – w przypadku niektórych schorzeń wiele osób stosuje strategię „jakoś to będzie i samo przejdzie” niestety w przypadku obręczy barkowej ma to często niekorzystne konsekwencje, ponieważ stawy obręczy barkowej zaczynają powoli sztywnieć, czego następstwem jest choroba zwyrodnieniowa.
Diagnostyka – jakie badania w zwyrodnieniach barku i ramienia
Diagnostyka w zwyrodnieniach barku powinna się opierać na szczegółowym wywiadzie oraz badaniu gdzie powinna oceniona być ruchomość i siłą mięśniowa wszystkich stawów obręczy barkowej. Dla właściwej oceny sytuacji niezbędna jest diagnostyka obrazowa. Dla oceny struktur kostnych najczęściej badaniem z wyboru jest RTG, choć czasem w sytuacjach wątpliwych pomocne może być wykonanie TK (Tomografii komputerowej). Dla oceny tkanek miękkich konieczne może być wykonanie USG lub MR (Rezonansu magnetycznego). Do lekarz po wstępnej ocenie stawu decyduje jakie badanie może być najbardziej korzystne.
Warto również zrobić badania krwi, które mogą dać dodatkową ilość informacji, korzystne może być zrobienie badań:
– Pełna morfologia krwi,
– OB,
– CRP Białko C-reaktywne.
Diagnostyka różnicowa
W różnicowaniu choroby zwyrodnieniowej stawu ramiennego z innymi schorzeniami należy wziąć pod uwagę min.: zespól ciasnoty podbarkowej, bark zamrożony, urazy stawu ramiennego oraz barkowo-obojczykowego. Zmiany zwyrodnieniowe (stawu barkowo-obojczykowego oraz szyjnego odcinka kręgosłupa), uszkodzenia obrąbka stawowego, uszkodzenie stożka rotatorów oraz stany zapalne kaletek znajdujących się w obrębie obręczy barkowej. W przypadku stawu ramiennego wiele wyżej wymienionych jednostek chorobowych może stanowić początkowy etap choroby zwyrodnieniowej. W doświadczenia mojego gabinetu mogę przekazać, że dokładne badanie całej obręczy barkowej nie jest proste dlatego zawsze warto szukać doświadczonego lekarza i fizjoterapeuty.
Leczenie zachowawcze
W przypadku choroby zwyrodnieniowej barku (stawu ramiennego) na wczesnym etapie mamy kilka możliwości leczenia. Postaram się opisać je w skrócie tak by dać Ci pogląd na ich korzyści i ograniczenia.
Farmakoterapia:
W tej strategii zazwyczaj lekarz przepisuje niesterydowe leki przeciw zapalne NLPZ, które mogą zredukować ból i stan zapalny. Niestety nie jest to najlepsza strategia, pomimo, że często może chwilowo pomóc to w dłuższej perspektywie czasu leczy tylko objawy i ma dużo skutków ubocznych.
Blokada sterydowa:
Zastrzyki ze steroidów, które potocznie nazywane są „blokadą” zazwyczaj stanowią mieszaninę leku przeciwzapalnego z lekiem znieczulającym miejscowo (np. lidokaina lub bupiwakaina). Działanie leku można poczuć już w ciągu jednej doby od jego przyjęcia, choć efekt może być również opóźniony nawet o kilka dni. Wszystko jest zależne od stopnia rozwoju choroby zwyrodnieniowej. Dokładny czas działania iniekcji wykonanej ze steroidu, to może być okres nawet kilku tygodni, choć nie można wykluczyć, że u części osób efekt utrzyma się dłużej. U części pacjentów jedno wstrzyknięcie może znacznie wyciszyć stan zapalny, a u innych osób działanie leku może być znikome.
Wstrzyknięcie blokady może mieć również efekty uboczne. Powikłania mogą dotyczyć uszkodzenia ścięgien lub chrząstki stawowej. W przypadku blokady należy zdać sobie sprawę, że negatywne działanie iniekcji glikortykosteroidów (odłożone w czasie) powoduje, że ta strategia leczenia choroby zwyrodnieniowej stawu ramiennego powinna być zarezerwowane głównie dla pacjentów u których:
– objawy bólu barku wynikają z toczącego się stanu zapalnego w przebiegu np. RZS (reumatoidalnego zapalenia stawów) lub łuszczycowego zapalenia stawów,
– sytuacja ekonomiczna nie pozwala na iniekcję kwasu hialuronowego,
– będzie to strategia przeciwbólowa w oczekiwaniu na zbliżający się zabieg endoprotezoplastyki.
Zastrzyk z kwasem hialuronowym
Właściwości kwasu hialuronowego wynikają z dwóch czynników: jego lepkości oraz elastyczności. Lepkość zależy od sił ścinających, dzięki niej zapewnione jest odpowiednie nawilżenie powierzchni stawowych w trakcie codziennych przeciążeń stawu. Elastyczność z kolei jest kluczowa w trakcie wystąpienia nagłych sił nacisku.
Kwas hialuronowy w połączeniu z innymi białkami pokrywa chrząstkę stawową, pełniąc rolę ochronną zmniejszającą obciążenie oraz tarcie. Ponadto kwas hialuronowy wpływa na metabolizm chrząstki, a także reaguje z mediatorami zapalnymi, przez co łagodzi obumieranie chondrocytów, czyli komórek mających wpływ na prawidłową budowę chrząstki.
Terapia kwasem hialuronowym jest przeznaczona dla pacjentów z niewielkim i średnim stopniem choroby zwyrodnieniowej barku. Sama technika podania kwasu polega na iniekcji do stawowej. Liczba powikłań po tego typu iniekcji jest niewielka. Do skutków ubocznych najczęściej należy niewielki ból i stan zapalny.
Koszt jednej iniekcji waha się od 150 zł do 1000 zł, a cena zastrzyku jest zależna od stężenia kwasu i marki producenta. Z moich rozmów z lekarzami wynika, że warto korzystać z najwyższej półki tego typu produktów (niestety wyższa cena), by jak najrzadziej wykonywać iniekcję.
Z moich obserwacji wynika, że iniekcje wykonywane we właściwej grupie pacjentów (pacjenci bez zaawansowanych zmian, stosujący się do zaleceń profilaktyki przeciążeń) mogą dać dobre efekty, często znacznie łagodząc objawy.
Osocze bogatopłytkowe (PRP)
Frakcja osocza, w którym koncentracja płytek krwi występuje powyżej wartości referencyjnych, jest nazywana osoczem bogatopłytkowym PRP. Preparat uzyskuje się, odwirowując Twoją krew oddzielając krwinki czerwone od czynników osoczowych. Osocze bogatopłytkowe jest coraz częściej stosowane w chorobie zwyrodnieniowej stawu ramiennego. W przypadku zmian zwyrodnieniowych do podania osocza kwalifikują się tylko początkowe etapy choroby zwyrodnieniowej. Jeśli chodzi o ocenę skuteczności takiej formy leczenia w chorobie zwyrodnieniowej, to należy stwierdzić, że obecnie w dalszym ciągu brak jest jednolitych metod produkcji, podawania oraz dokładnych planów rehabilitacji po podaniu PRP. W literaturze dalej brakuje informacji na temat efektów krótko i długoterminowych leczenia chrząstki stawowej w stawie ramiennym osoczem bogatopłytkowym.
Supelementy
W przypadku choroby zwyrodnieniowej odpowiednio zbilansowana dieta może mieć istotne znaczenie, ponieważ dla właściwej budowy wielu struktur stawowych, niezbędne jest stałe dostarczanie licznych mikro i makro elementów. Jeśli więc dieta nie jest zbilansowana lub występują zaburzenia wchłaniania, może to wpłynąć na kondycję stawów w tym stawu ramiennego. Jeśli chodzi o suplementację różnymi preparatami na chrząstkę stawową, to ich działanie jest słabo udokumentowane. W mojej opinii, w przypadku osób, które: intensywnie trenują, ciężko pracują fizycznie, mają niezbilansowaną dietę, są na początkowym etapie choroby zwyrodnieniowej – suplementacja preparatami lub lekami wpływającymi na stan chrząstki stawowej może być tylko środkiem uzupełniającym. W każdym przypadku fundament leczenia powinny stanowić: kompleksowa rehabilitacja oraz profilaktyka przeciążeń stawów.
W przypadku zaleceń dietetycznych w chorobie zwyrodnieniowej, należy również dodać, że istnieje wiele naturalnych składników obniżających stany zapalne, które są konsekwencją choroby zwyrodnieniowej. Możemy do nich zaliczyć chociażby: kurkumę, goździki lub imbir lekarski. W przypadku zwyrodnień istotny jest również stres oksydacyjny, dlatego warto stosować także produkty antyoksydacyjne.
Rehabilitacja
Proces rehabilitacji ma największy wpływ na zatrzymanie choroby zwyrodnieniowej. Właściwie prowadzona rehabilitacja może dać efekty na każdym etapie choroby. Rehabilitacji poświęciłem cały kolejny akapit.
Rehabilitacja w zwyrodnieniach barku
Proces rehabilitacji jest zawsze indywidualny ponieważ jest zależny od przyczyn problemu, wieku pacjenta oraz chorób współwystępujących. Na początku terapię warto rozpocząć od rozluźniania mięśniowo-powięziowego m.in. obręczy barkowej, ramienia oraz klatki piersiowej. Szczególnie istotne w tym przypadku jest rozluźnienie mięśnia naramiennego, który „podciąga” głowę kości ramiennej w górę . Rozluźnienie mięśni i powięzi przyspieszy proces regeneracji tkanek, poprawi krążenie oraz mobilność głowy kości ramiennej w stawie.
Podczas procesu rehabilitacji kluczowa będzie także praca nad stabilizacją stawu ramiennego, łopatki oraz ćwiczenia kontrolujące cykl łopatkowo-ramienny. Ćwiczenia te zmniejszą przeciążenia oraz wpłyną na przywrócenie prawidłowej funkcji obręczy barkowej. Bardzo istotna jest także praca nad wyrównaniem dysbalansu mięśniowego (rozluźnienie i rozciągnięcie mięśni przeciążonych a wzmocnienie osłabionych).
Kolejnym celem terapii powinna być praca nad poprawą ruchomości we wszystkich stawach obręczy barkowej oraz kręgosłupa piersiowego i szyjnego. Do tego celu wykorzystać można zarówno ćwiczenia jak i terapię manualną, która poprawi elastyczność torebki stawowej oraz tkanek okołostawowych.
W celu odżywienia powierzchni stawowych istotny jest ruch. Będzie on powodował stymulację stawu do produkcji mazi stawowej, która jest kluczowa w chorobie zwyrodnieniowej. Pomocny w tym przypadku może być rotor kończyn górnych, orbitrek, ćwiczenia w podwieszeniu ramion lub rekreacyjne pływanie. Żeby uzyskać korzystne efekty ruch powinien trwać przynajmniej 15 każdego dnia.
Należy zwrócić także uwagę na nieprawidłową, asymetryczną postawę ciała (pochylenie do przodu lub w dół któregoś z barków). Może to skutkować problemami bólowymi kręgosłupa szyjnego i piersiowego.
Ważnym elementem leczenia jest także edukacja czyli uświadomienie sobie problemu oraz o tego, jak istotny wpływ na chorobę mają działania profilaktyczne (m.in. utrzymywanie prawidłowej masy ciała, aktywność fizyczna, unikanie noszenia ciężarów czy przeciążania chorego barku).
Fizykoterapia
Fizykoterapia w chorobie zwyrodnieniowej stawu ramiennego ma zastosowanie uzupełniające w przypadku leczenia zachowawczego oraz rehabilitacji pooperacyjnej. Zabiegi mają na celu obniżenie bólu, rozluźnienie napiętych mięśni, oraz poprawę ukrwienia. Aby uzyskać te efekty korzystne może być zastosowanie krioterapii, elektroterapii, ultradźwięków lub laseroterapii.
Zaopatrzenie ortopedyczne – zobacz jaki sprzęt polecam do ćwiczeń i rehabilitacji?
Nie trać czasu, kliknij na link i przejdź od razu do Sklepu
BÓL – w przypadku powtarzającego się bólu, warto chłodzić rękę za pomocą Cold packa czyli żelu chłodzącego, który można przykładać kilka razy dziennie przez 15-20 minut (pamiętaj przykładaj cold pack do ciała przez cienki ręcznik kuchenny).
ROZLUŹNIANIE PRZECIĄŻEŃ RAMIENIA i OBRĘCZY BARKOWEJ – kiedy największe objawy bólu masz już za sobą (pierwsze tygodnie problemu) w celu rozluźnienia powtarzających się przeciążeń w rejonie ramienia oraz obręczy barkowej bardzo pomocne są wałki (wałek z kolcami, wałek gładki) oraz piłki do masażu oraz twarde jeżyki. Rejon przeciążeń w większości przypadków warto masować co 2-3 dzień. Podczas masowania obciążenie nie może być zbyt delikatne, ani zbyt bolesne.
WZMOCNIENIE Na ostatnim etapie procesu rehabilitacji, kiedy ból i ograniczenie ruchomości nie są już nasilone do Do wzmocnienia obręczy barkowej przydać się mogą hantle 1-2 kg, ściskacz dłoni, piłeczki do ściskania oraz gumy wzmacniające wyprost palców.
Leczenie operacyjne (operacja) zwyrodnienia barku, ramienia
Kiedy leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów należy rozważyć zabieg chirurgiczny. W przypadku leczenia chirurgicznego w grę wchodzą właściwe 2 główne strategie:
Artroskopia stawu ramiennego
Kiedy leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów należy rozważyć zabieg chirurgiczny. W przypadku leczenia chirurgicznego w grę wchodzą właściwe 2 główne strategie:
Artroskopia stawu ramiennego: Jeśli nie ma ku temu przeciwwskazań, lekarz może zdecydować się na metodę mało inwazyjną, jaką jest artroskopia. Artroskopia ma wiele korzyści, a ryzyko powikłań pooperacyjnych jest niewielkie. Dużą korzyścią artroskopii stawu ramiennego jest skrócony czas rehabilitacji, dzięki czemu szybciej wrócisz do codziennej aktywności.
W trakcie zabiegu lekarz przez 2 otwory wprowadza do stawu mikro kamerę i zestaw narzędzi chirurgicznych. Sam zabieg to tak naprawdę próba usunięcia wszelkich zrostów torebki stawowej i sąsiednich tkanek miękkich. Ponadto lekarz stara się usunąć narośle kostne tak by przywrócić najlepszy w obecnym momencie ruch pomiędzy kością ramienną a łopatką.
Artroskopia stawu ramiennego nie likwiduje choroby zwyrodnieniowej w stawie ramiennym, celem tego zabiegu jest jedynie wyeliminowanie jak największej ilości ograniczeń w stawie, przez co można poprawić funkcję stawu oraz zmniejszyć ból.
Endoprotezo plastyka stawu ramiennego (barkowego)
Kiedy zmiany zwyrodnienie stawu ramiennego są już na zaawansowanym etapie, wówczas jedynym wyjściem jest endoprotezo plastyka stawu ramiennego. W praktyce oznacza to zastąpienie uszkodzonego stawu sztucznym. W trakcie zabiegu lekarz wycina uszkodzone fragmenty kości zastępując je sztucznymi częściami wkręcanymi w kości
W przypadku endoprotezo plastyki stawu ramiennego lekarze mają kilka różnych możliwości:
– aloplastykę połowiczą stawu ramiennego – w tej wersji dochodzi do wymiany tylko głowy kości ramiennej,
– aloplastykę całkowitą stawu ramiennego – w tej strategii dochodzi do wymiany głowy kości ramiennej oraz panewki łopatki.
Zabiegi wymiany stawu ramiennego są dość rzadko wykonywane, ponieważ zaawansowane zwyrodnienia występują dość rzadko. Najczęściej zabiegi wykonuje się w przypadkach uszkodzeń stawu na tle reumatoidalnego zapalenia stawu RZS lub w przypadku skomplikowanych złamań. Zabieg endoprotezo plastyki daje zazwyczaj dobre efekty, uwalniając od przewlekłego bólu.
Przebieg rehabilitacji po zabiegu będzie indywidualny ponieważ zależy od kilku czynników (powikłania, przeciwwskazania, wiek, schorzenia współistniejące). Decyzje o doborze ćwiczeń i momentu powrotu do aktywności powinni wspólnie podejmować lekarz wraz z fizjoterapeutą. Głównymi celami będzie poprawa ruchomości, siły i stabilności w obrębie obręczy barkowej oraz pozostałych stawów kończyny górnej. Bardzo ważna będzie również praca nad bliznami po zabiegu. Całościowe założenia są jednak bardzo zbliżone do tego co opisałem powyżej dla leczenia zachowawczego.
Rokowania w chorobie zwyrodnieniowej barku
W chorobie zwyrodnieniowej barku (stawu ramiennego) duże korzyści może dać rehabilitacja, która pomaga w zmniejszeniu dolegliwości bólowych oraz złagodzeniu wtórnych skutków choroby. Nie ma jednak możliwości odbudowy chrząstki stawowej i powrotu do funkcji stawu sprzed lat. Należy pamiętać, że w przypadku choroby zwyrodnieniowej rokowania są zależne od stopnia zniszczenia chrząstki. W początkowym etapie choroby rehabilitacja, iniekcje z kwasu hialuronowego oraz profilaktyka daje pozytywne efekty. W przypadku znacznych zmian konieczny może być zabieg operacyjny.
Najczęstsze pytania dotyczące zwyrodnienia stawu barkowego
Jak wygląda zwyrodnienie stawu barkowego?
Zwyrodnienie stawu barkowego to złożony problem, na który składa się co najmniej kilka objawów, głównym objawem jest ból, który jest nasilony po dłuższym unieruchomieniu, szczególnie po nocy. Ból może również pojawiać się w okolicach łopatki lub kręgosłupa szyjnego. Kolejny objaw to ograniczenie ruchomości ramienia w wielu prostych czynnościach, takich jak podnoszenie ręki do góry czy sięganie za siebie. Dodatkowym objawem będą zaniki mięśniowe wynikające z coraz większych ograniczeń w używaniu bolesnego stawu. Chcesz wiedzieć więcej zerknij do działu poświęconego Objawom choroby zwyrodnieniowej barku.
Jak wyleczyć zwyrodnienie stawu barkowego / ramiennego?
Niestety nie da się całkowicie wyleczyć zwyrodnienia stawu barkowego (ramiennego) ponieważ choroba zwyrodnieniowa to destrukcyjny proces, który postępuje. Mamy jednak możliwość spowolnić ten proces, a nawet zatrzymać. Jednak żeby to zrobić trzeba skupić się rehabilitacji, która powinna się opierać na kilku elementach terapii:
– Terapia manualna i masaż: poprzez masaż w połączeniu z terapią manualną mamy możliwość zmniejszyć ból i poprawić ruchomość stawu,
– Ćwiczenia wykonywane w domu: bardzo ważnym elementem terapii są odpowiednio dobrane ćwiczenia. Tylko poprzez regularne wykonywanie ćwiczenia można uzyskać postępy, które owocują poprawą ruchomości.
– W przypadku zwyrodnienia barku bardzo ważna jest również profilaktyka: w tym przypadku chodzi o unikanie znacznych przeciążeń ramienia oraz ruchów, które powodują silne ukłucia bólu. Ponadto u wielu pacjentów szkodliwe może być leżenia na bolesnym barku.
Pomocne w terapii stawu barkowego mogą być również iniekcje z kwasu hialuronowego. W zaawansowanych przypadkach zostają blokady przeciwbólowe i zabieg chirurgiczny.
Czy można wyleczyć zwyrodnienie stawu barkowego?
Niestety nie ma możliwość całkowitego wyleczenia zwyrodnienia stawu ramiennego. Możemy wyhamować proces destrukcji stawu a czasem przy odpowiednim zaangażowaniu zatrzymać. Jednak odbudowa uszkodzonej chrząstki szklistej obecnie nie jest możliwa.
Jaka maść na zwyrodnienie stawu barkowego (ramiennego)?
W mojej opinii maści mają dość ograniczony wpływ na objawy zwyrodnienia barku, tak naprawdę wybór konkretnej marki nie będzie tu decydujący. Bardziej istotny jest tu proces wcierania/wmasowywania maści, który może być zbliżony do masażu, który wykonuje fizjoterapeuta w gabinecie. W mojej opinii to właśnie ruchy wykonywane przy nakładaniu maści często decyduje o skuteczności działania maści. Wcieranie poprawia lokalne krążenie, aktywuje receptory czuciowe, co ogranicza przewodzenie receptorów bólu. Dodatkowo rozluźnia się zwiększone napięcie mięśniowo-powięziowe.
Jeśli masz pytania i wątpliwości co robić, kiedy problem dotyczy Ciebie, umów się ze mną na Konsultację Online
Podobał Ci się artykuł? Oceń go i zostaw komentarz, to pomoże znaleźć go innym!
Przemek Jureczko
Jestem fizjoterapeutą i propagatorem zdrowego stylu życia. Moim celem nr 1 jest powrót pacjentów do sprawności. Pisząc i nagrywając dla Was materiały staram się wskazać właściwą drogę do zdrowia i pokazać ile zależy od Ciebie!
Najnowsze komentarze