Choroba Scheuermanna – leczenie, rehabilitacja, operacja

W tym artykule w przystępny sposób przekaże Ci informacje na temat:

– Problematyki choroby Scheuermanna

– Przyczyn tego problemu

– Rehabilitacji i ćwiczeń

– Rokowań i wskazówek niezbędnych do poprawy sprawności

Jeśli natrafiłeś na ten tekst to albo Ty albo Twoje dziecko ma podejrzenie lub rozpoznanie choroby Scheuermanna. Postaram się w jak najbardziej dokładny sposób pomóc Ci zrozumieć na czym polega ten złożony problem. Z artykułu dowiesz się wszystkiego na temat objawów, przyczyn oraz strategii leczenia.

Choroba Scheuermanna, która inaczej jest nazywana jałową martwicą kręgosłupa lub kifozą młodzieńcza, to choroba kręgosłupa w przebiegu, której dochodzi do zaburzenia prawidłowej postawy. W trakcie rozwoju choroby Scheuermanna stopniowo dochodzi do nadmiernego wygięcia kręgosłupa piersiowego w kierunku tylnym (hiperkifoza). W części przypadków nadmierne wygięcie przechodzi na odcinek lędźwiowy i przejście szyjno-piersiowe.

Choroba została po raz pierwszy opisana przez duńskiego ortopedę Horgela Welfera Scheuermanna. Początek choroby to zazwyczaj początek okresu szkolnego. Choroba stopniowo się pogłębia, gdzie zakończenie wieku rozwoju układu szkieletowego (wiek kostnienia) jest równoznaczny z zatrzymanie progresji wady. Do tej pory nie ma ustalonej dokładnej przyczyny powstania choroby Scheuermanna. Jeśli chodzi o strategię leczenia to istnieje kilka różnych wariantów zależnych od kąta skrzywienia i progresji wady. W dalszej części tekstu przeczytasz o objawach, przyczynach oraz leczeniu choroby Scheuermanna.

Trochę o anatomii w chorobie Scheuermanna

Kręgosłup jest zbudowany z 33 kości (kręgów) nałożonych jeden na drugi, razem tworząc rusztowanie dla całego tułowia. Kręgosłup jest podzielony na odcinki (szyjny, piersiowy, lędźwiowy, krzyżowy i guziczny). Na poszczególne odcinki składa się z 7 kręgów szyjnych, 12 kręgów piersiowych, 5 kręgów lędźwiowych, 5 kręgów krzyżowych (zrośniętych w kość krzyżową) oraz 4-5 kręgów guzicznych (zrośniętych w kość guziczną). Między trzonami kręgów znajdują się dyski (krążki międzykręgowe), które umożliwiają ruch oraz amortyzację kręgosłupa.

Gdy spojrzymy na kręgosłup od strony bocznej zauważymy cztery wygięcia o łukowatym kształcie. Są to fizjologiczne krzywizny kręgosłupa, które mają decydujące znaczenie w przypadku choroby Scheuermanna. Krzywizny wygięte ku tyłowi to kifozy (piersiowa i krzyżowa). Lordozy to krzywizny wygięte w kierunku przednim (szyjna i lędźwiowa). Pozwalają one na przyjmowanie obciążeń i amortyzację wszelkich wstrząsów. Obecność krzywizn pozwala na przyjmowanie znacznie większych obciążeń w porównaniu do kręgosłupa, który byłby zbudowany z prostej konstrukcji jak np. kij.

Za utrzymanie kręgosłupa w pozycji pionowej oraz ruchy w różnych płaszczyznach odpowiadają mięśnie kręgosłupa. Część mięśni, leży powierzchownie i obejmuje znaczną część kręgosłupa, ich napięcie możemy wyczuć pod palcami. Druga grupa mięśni to, mięśnie krótkie, ułożone głęboko, łączące ze sobą tylko najbliższe kręgi.

Kształt kręgosłupa zmienia się wraz z wiekiem. Aktywność dziecka, przeciwko sile grawitacji, zaczyna wykształcać pierwsze krzywizny. Niestety również złe nawyki mogą wpływać na niekorzystne zmiany prawidłowego kształtu kręgosłupa.

W wieku szkolnym mamy do czynienia z dwoma tzw. okresami krytycznymi, które są bardzo ważne dla rozwoju dziecka. Pierwszym z okresów jest początek szkoły, kiedy dziecko zaczyna naukę i zmienia diametralnie swój dotychczasowy styl życia, z aktywnego, swobodnego, na siedzący (często w źle dostosowanych warunkach). Drugim okresem jest skok pokwitaniowy, a więc okres, w którym rozwój gorsetu mięśniowego, może nie nadążać za szybkim wzrostem szkieletu, gdzie dodatkowo liczba godzin siedzenia wzrasta.

W przypadku choroby Scheuermanna na te wszystkie zagrożenia siedzącego trybu życia nakłada się nieprawidłowe pogłębienia kifozy – plecy jeszcze bardziej zaokrąglają się niż powinny!!!

Objawy choroby Scheuermanna u dzieci

Główną cechą choroby Scheuermanna, którą możemy dostrzec na pierwszy rzut oka jest nadmierne garbienie pleców w środkowej części. Ta charakterystyczna budowa ma swoje bezpośrednie konsekwencje:

– Tylna część pleców jest rozciągnięta. Takie struktury jak mięśnie, powięź, więzadła, torebki stawowe są w nadmiernym napięciu. Stawy międzykręgowe natomiast są ustawione w zgięciu (rozszerzają się)

– Przednia część klatki piersiowej jest częściowo wklęśnięta. Mięśnie piersiowe są skrócone, natomiast stawy żebrowe oraz obręcz barkowa poddane są nadmiernym przeciążeniom.

– W przypadku znacznego pogłębienia kifozy piersiowej może dojść do nadmiernego ucisku na narządy wewnętrzne. W szczególnie niekomfortowej sytuacji są płuca, gdzie rozwój choroby może ograniczyć wydolność oddechową.

– Bardzo często zwiększenie kifozy w odcinku piersiowym będzie wpływało na zmianę ustawienia krzywizn w odcinku szyjnym i lędźwiowym (lordozy). Co powoduje całkowitą zmianę fizjologicznej budowy kręgosłupa (kręgosłup tworzy literę C) w płaszczyźnie strzałkowej (kształt kręgosłupa widziany z boku).

– Możliwe wysunięcie brzucha w kierunku przednim

– Nadmierne przeciążenia mięśniowe w obrębie kończyn dolnych związane ze zmianą ustawienia odcinka lędźwiowego oraz miednicy.

– Znaczne uwypuklenie pleców (garb) podczas pochylenia się do przodu (w staniu) oraz leżeniu na brzuchu


Fot. Pacjentka z chorobą Scheuermanna w leżeniu na brzuchu, kifoza piersiowa nie koryguje się.





Fot. Wystające wyrostki kolczyste na szczycie skrzywienia

Zmiany strukturalne w obrębie kręgosłupa w chorobie Scheuermanna

Analizując budowę struktur kręgosłupa w chorobie Scheuermanna zauważalne są zaburzenia kostnienia trzonu kręgowego, gdzie często nieprawidłowa rozbudowa kręgosłupa powoduję klinowacenie kilku kręgów na szczycie skrzywienia (najczęściej szczyt skrzywienia to kręgi Th7-TH9). Dodatkowo przebieg choroby wiąże się ze stopniowym ograniczeniem ruchomości stawów międzykręgowych i żebrowo-kręgowych w odcinku piersiowym. Natomiast stawy międzykręgowe w odcinku szyjnym i lędźwiowym często mają zwiększoną ruchomość w celu zrównoważenie ograniczeń.

Często wraz z chorobą Scheuermanna łączy się Skolioza(Boczne skrzywienie kręgosłupa). Taka sytuacja wpływa na pogorszenie objawów i wpływa na zwiększenie trudności leczenia. Skolioza powoduje dodatkowe zaburzenia rozwoju kręgosłupa (zgięcie boczne, skręcenie kręgosłupa).

Fot. Przykład skrzywienia kręgosłupa (skolioza)

Sztywność kręgosłupa oraz pogorszenie funkcji układu ruchu będzie wpływać także na siłę i stabilność mięśniową. W obrębie kręgosłupa, obręczy barkowej i biodrowej.
Wszystkie te czynniki, które zaburzają prawidłową biomechanikę układu ruchu będę sprzyjać pojawieniu się pierwszych zmian zwyrodnieniowych w obrębie kręgosłupa (już pomiędzy 20-30 rokiem życia).

* Wielkość objawów u każdego pacjenta jest inna i zależy od stopnia progresji choroby


Ograniczenie funkcji kręgosłupa


Dzieci z chorobą Scheuermanna mogą skarżyć się przede wszystkim na ból w rejonie odcinka piersiowego, lędźwiowego oraz obręczy barkowej. Ból może być związany z długotrwałym siedzeniem oraz pracą fizyczną. Często objawy mogą być również odczuwalne w spoczynku. Często dzieci odczuwają uczucie „zmęczenia pleców”. Trudnością jest wyprost kręgosłupa. Dodatkowo budowa kręgosłupa może też wpływać na ograniczenie sprawności podczas zajęć wychowania fizycznego (przy większym skrzywieniu dodatkowym problemem może być pogorszenie sprawności układu oddechowego).

Oprócz dolegliwości bólowych dochodzi wiele problemów, których „nie widać”. Chodzi tu o zaburzenia poczucia własnej wartości związane z nieprawidłową budową ciała. Problem ten jest istotny zarówno dla dziewczyn i chłopców. W przypadku chłopców stres wywołany jest nieprawidłową sylwetką, ale tez niższym wzrostem. W przypadku dziewczyn kreowanie przez media idealnej budowy kobiety powoduje większa frustrację. Niestety choroba Scheuermanna może często być początkiem depresji :(


Etapy rozwoju choroby Scheuermanna:

1. Faza wczesna – pojawia się już w wieku 8 -10 lat. W badaniu można wtedy już zauważyć pierwsze zaburzenia w postaci niewielkiego pogłębieniem kifozy piersiowej.

2. Faza czynna – występuje pomiędzy 10 a 16 -18 rokiem życia. W tym okresie dochodzi do progresji choroby. Zwiększa się kąt kifozy piersiowej, w badaniu RTG widoczne są sklinowacenia trzonów oraz ich nieregularne brzegi i guzki Schmorla. Pojawiają się osłabienie i zmęczenie oraz bóle pleców.

3. Faza późna – to ostatnia faza choroby, w której dochodzi do zakończenia przebudowy tkanki kostnej, co powoduje, że niekorzystne zmiany utrwalają się, zaburzając postawę. Taka sytuacja może mieć wpływ na przewlekłe bóle pleców.

Objawy choroby Scheuermanna u dorosłych

U osób dorosłych, którzy przeszli wszystkie etapy choroby, niestety dochodzi do rozwinięcia się dalszych problemów. To że, kręgosłup „przestał rosnąć” około 17-19 roku życia i kifoza się nie zwiększa nie znaczy, że choroba się zakończyła :(

Niestety w wieku dorosłym dochodzi do szeregu zmian w układzie ruchu, które mogą wpływać na stopniowe zwiększenie objawów, które opiszę poniżej:

– Stopniowe pogorszenie sylwetki pleców. Niestety obecność kręgów klinowatych i zakończenie wzrostu kostnego nie kończy progresji. Dzieje się tak za sprawą zmiany ustawienia kręgów między sobą (budowla, które mocno jest pochylone pod wpływem grawitacji dalej się pochyla jak np krzywa wieża w Pizie). U większości pacjentów z wiekiem pojawiają się kompensacje (dla zrównoważenia kifozy piersiowej odcinek lędźwiowy i szyjny pogłębiają swoje lordozy, co jednak pociąga za sobą niekorzystne zmiany w obręczy barkowej i biodrowej).

Postęp choroby często wynika z utrwalania niekorzystnych nawyków postawy w pracy i w domu, które powodują stopniowe zmian zwyrodnieniowe, dehydratację krążków międzykręgowych oraz uszkodzenia krążków międzykręgowych (dyskopatia).

O chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa możesz przeczytać tutaj

– Postępujące przeciążenia i zmiany zwyrodnieniowe niestety mogą zwiększyć dolegliwości bólowe. Wpływ ma na to często tryb siedzący pracy, który powoduje statyczne napięcia układu mięśniowo-powięziowego (układ ruchu nie lubi stałego napięcia mięśniowego, woli dynamikę, która poprawia krążenie). Dodatkowo postępująca sztywność kręgosłupa piersiowego może powodować częste zablokowania stawowe w różnych odcinkach kręgosłupa.

O zblokowaniach stawowych kręgosłupa możesz przeczytać tutaj.

– W przypadkach kiedy choroba Scheuermanna łączy się ze skoliozą to znacznie łatwiej o pojawienie się uszkodzeń krążka międzykręgowego (dyskopatia) z całym szeregiem objawów, które mogą promieniować (drętwienie, mrowienie, przeczulica, ból elektryzujący, osłabienie siły mięśniowej) do kończyny górnej lub dolnej.

O dyskopatii możesz przeczytać tutaj.

– Wraz z upływem lat postępująca sztywność kręgosłupa oraz zaburzenia metaboliczne w całym organizmie (np. Osteoporoza) mogą wpływać na pogorszenie jakości życia, gdzie nawet niewielka aktywność domowa (sprzątanie, gotowanie, prace na działce) mogą zwiększać ból.

Podsumowując wypisane przeze mnie objawy nie są optymistyczne. Ale wpływ na ich rozwój masz głównie Ty i to co będziesz robił ze swoim problemem. O leczeniu w chorobie Scheuermanna przeczytaj w dalszej części artykułu.

Przyczyny choroby Scheuermanna

Choroba występuje u kilku procent osób w całej populacji, w przybliżeniu jednakowo często u dziewcząt i chłopców. Przyczyna choroby Scheuermanna nie jest dokładnie poznana. Nie ma potwierdzonej teorii czy pierwotnie dominują siły, które wpływają na pogłębienie skrzywienia, czy układ mięśniowy nie odpowiednio stabilizuje „trzyma” odcinek piersiowy. Nie jest tez udowodnione, czy pierwsze są zmiany kostne (zaburzenia jądra kostnienia w kręgach) czy mięśniowe.

Istnieje wiele różnych czynników, które mogą mieć wpływ na powstanie choroby. Należą do nich czynniki:

– metaboliczne i hormonalne (zaburzenia lokalnego krążenia, niedobory witaminowe)

– mechaniczne (przebyte urazy w dzieciństwie)

– pierwotne schorzenia mięśniowe

– zmiany przeciążeniowe związane z pochyleniem sylwetki (nierównomierne obciążenie trzonów kręgowych).

a) nieprawidłowe nawyki rodziców w pierwszym okresie życia dziecka. W wielu przypadkach dochodzi do „wspomaganej” pionizacji dzieci. Chodzi tu głównie o nadmierną pomoc oraz wyręczanie podczas aktywności ruchowej dziecka (podkładanie poduszek jeśli dziecko nie potrafi samodzielnie siedzieć, skracanie fazy raczkowania przez prowadzenie dziecka za ręce lub używanie chodzika w celu przyspieszenia nauki chodzenia). W tego typu sytuacjach kręgosłup i mięśnie posturalne nie są jeszcze gotowe, by czynnie przeciwstawić się sile grawitacji, co może sprzyjać nieprawidłowemu ukształtowaniu kręgów.

b) wady wzroku (nie wyraźny obraz zmusza dziecko do pochylania się do obserwowanego przedmiotu)

c) wysoki wzrost (większość mebli i przedmiotów za niska)

d) czynniki psychogenne takie jak stłumiony gniew, strach lub depresja.

– genetyczne uwarunkowania.

W mojej opinii opartej na teorii i doświadczeniach z pracy z pacjentami z chorobą Scheuermanna (wywiad rodzinny), skłaniał bym się, ku teorii związanej z zaburzeniami genetycznymi. Często moi pacjenci wspominali o chorobie u swoich rodziców, dziadków lub rodzeństwie. Oczywiście na ostateczną progresję kąta kifozy na pewno będzie mieć wpływ czas przebywania w niekorzystnych pozycjach (siedzenie i stanie w pochyleniu), strategia leczenia oraz tempo wzrostu układu kostnego.


Fot. Jeden z typowych nieprawidłowych nawyków postawy

Diagnostyka w chorobie Scheuermanna

Diagnostyka w chorobie Scheuermanna ma kluczowe znaczenie dla rokowań małych pacjentów. Rozpoczynając proces diagnostyczny należy znać trzy różne postacie pogłębienia kifozy w odcinku piersiowym „pleców zgarbionych”

1 Wrodzone zaburzenia układu kostnego. Przypadki te są bardzo rzadkie i są one zauważalne na przestrzeni pierwszych dwóch lat rozwoju dziecka. Są one związane ze znacznym zaburzeniem budowy kilku kręgów w odcinku piersiowym kręgosłupa.

2 Posturalne zaburzenia. Mówimy tutaj o hiperkifozie (plecach okrągłych), które często wiążą się głową wysuniętą do przodu (protrakcja głowy), barkami wysuniętymi do przodu (protrakcja barków). Hiperkifoza różni się od choroby Scheuermanna tym, że zmiany są tutaj odwracalne. Osoba, która ma hiperkifozę „plecy okrągłe” może się skorygować jeśli tego chce. Kręgosłup nie ma zaburzeń strukturalnych (kręgi klinowate) oraz jest elastyczny, co pozwala na aktywną korekcję. U pacjenta z zaburzeniami posturalnymi podczas pochylenia do przodu nie uwydatnia się uwypuklenie pleców „garb”. W leżeniu na brzuchu plecy się wypłaszczają.

3 Choroba Scheuermanna. Objawy zarówno młodszych i starszych pacjentów, będą się nasilać podczas skłonu w przód oraz podczas leżenia na brzuchu. Silna kifotyzacja odcinka piersiowego (uwypuklenie pleców/garb) nie koryguje się.



Diagnostyka choroby Scheuermanna u dzieci



Na wizytę należy udać się do lekarza ortopedy (najlepiej dziecięcego) oraz również do fizjoterapeuty zajmującego się wadami postawy. Podczas wizyty diagnostycznej należy przygotować się na pytania o rozwój dziecka, wcześniejsze problemy zdrowotne, urazy, a także problemy żywieniowe. W badaniu ocenie podlegała będzie cała sylwetka dziecka ze szczególnym uwzględnieniem ustawienia kręgosłupa, głowy, barków, łopatek, klatki piersiowej oraz miednicy. Badający powinien ocenić ustawienie kręgosłupa w spoczynku oraz podczas różnych testów ruchomości.


Ortopeda powinien zlecić badanie RTG. Na zdjęciu RTG najczęściej można zauważyć


– zwężone krążki międzykręgowe

– kręgi klinowate na szczycie kifozy piersiowej

– guzki Schmorla (nieprawidłowe uwypuklenia krążków międzykręgowych)

– pogłębienie krzywizny kifozy piersiowej (w zaawansowanych przypadkach zachodzącej na lordozę szyjną i lędźwiową)


W przypadku diagnostyki choroby Scheuermanna kluczowa są dwa elementy:


– klasyfikacja dziecka do jednej z kilku strategii leczenia (przeczytasz o tym w kolejnym rozdziale).

– rozpoznanie choroby na wczesnym etapie (jest to kluczowy czynnik dający szanse na zatrzymanie lub spowolnienie rozwoju choroby)

W przypadku choroby Scheuermanna u dzieci bardzo ważne jest monitorowanie choroby i postępów leczenia.


Diagnostyka choroby Scheuermanna u dorosłych


W przypadku osób dorosłych obowiązuje większość założeń, które opisałem wcześniej w akapicie na temat diagnostyki dzieci. Jednakże tutaj diagnostyka obrazowa i badanie fizjoterapeuty powinno być skierowanie w kierunku szukania przyczyn bólu. W przypadkach dużych dolegliwości, które promieniują do kończyny dolnej lub górnej przyczyną może być dyskopatia, dlatego konieczne jest wykonanie rezonansu magnetycznego (MR).

Możliwości leczenia w chorobie Scheuermanna

Schemat postępowania powinien być opaty na precyzyjnej diagnostyce (im wcześniej tym lepiej) i na jednej z trzech strategi leczenia:

1 Niewielkie pogłębienie kifozy: rehabilitacja + profilaktyka

2 Znaczne pogłębienie kifozy: rehabilitacja + gorsetowanie + profilaktyka

3 Bardzo duży kąt kifozy: rehabilitacja + profilaktyka + gorsetowanie + ewentualny zabieg operacyjny


Rehabilitacja


Strategia leczenia powinna się rozpocząć od poprawy ruchomości kręgosłupa piersiowego (szczególnie wyprostu), za pomocą ćwiczeń, terapii manualnej oraz masażu mięśniowo-powięziowego. Ćwiczenia muszą być nadzorowane przez doświadczonego fizjoterapeutę, który będzie dbał o jakość terapii (często układ ruchu będzie szukał łatwiejszej drogi wykonania zadania (wyprost w odcinku szyjnym lub lędźwiowym zamiast piersiowym).

Fot. Przykład ćwiczeń

Kolejnym etapem będzie nauka przyjmowania i utrzymania prawidłowej postawy. W zakres ćwiczeń wchodzi także korekcja ustawienia barków, łopatek, głowy oraz miednicy. Fizjoterapeuta powinien pracować z pacjentem nad ustawieniem całego ciała. Jest to niezbędne, gdyż nieprawidłowe ustawienie jednej części ciała wpływa niekorzystnie na ustawienie pozostałych. Pacjent poznaje wówczas różnice pomiędzy ustawieniem nieprawidłowym, a pozycją skorygowaną. Monitorowanie korekcji może się odbywać za pomocą lustra lub kamery, ponieważ to przyspiesza uzyskanie wyczekiwanych efektów terapii. Następnie pacjent uczy się czuć własne ciało bez korzystania z dodatkowych pomocy. Najważniejsze by pacjent potrafił przenieść prawidłowe nawyki do życia codziennego!

Niestety przeniesienie nawyków do życia codziennego jest bardzo trudne, szczególnie w przypadku dzieci (kto ma dzieci ten wie :) Podczas terapii wykorzystuję się również naukę prawidłowego oddychania, co znacznie poprawia ruchomość klatki piersiowej oraz wpływa na poprawę wydolności.


Kluczowym elementem rehabilitacji powinny być pozycje korekcyjne. Dobrze dobrana pozycja korekcyjna będzie stymulowała chrząstkę wzrostu do prawidłowego wzrostu kręgów. Dobór pozycji będzie inny dla każdego pacjenta. Ważny jest czas przebywania w pozycji korekcyjnej, w mojej opinii powinno to być co najmniej 15 min każdego dnia.

Fot. Przykład pozycji korekcyjnej

Kolejnym etapem rehabilitacji powinna być poprawa siły i stabilności kręgosłupa. Chodzi tu głównie o wyrównanie dysbalansu mięśniowego i zwiększenie wytrzymałości siłowej prostownika grzbietu w odcinku piersiowym

W przypadku osób dorosłych z chorobą Scheuermanna celem głównym zazwyczaj nie jest korekcja a łagodzenie dolegliwości bólowych w wyniku różnych powikłań choroby (dyskopatia, zmiany zwyrodnieniowe, bóle mięśniowe).


Zaopatrzenie ortopedyczne (gorsetowanie)

W przypadku kiedy lekarz prowadzący nie widzi wskazań do zabiegu operacyjnego konieczny może okazać się gorset ortopedyczny do czasu ukończenia kostnienia kręgosłupa. Dla uzyskania efektów gorset powinien być noszony nawet przez 20 godzin dziennie. Bardzo często dla odpowiedniej korekcji gorset musi być przedłużony aż do odcinka szyjnego kręgosłupa.

Przykład zastosowania gorsetu ortopedycznego. Fot 1

Gorset jest często trudny do zaakceptowania (ze względu na komfort i efekt wizualny), jednakże powinien on przyczynić się do korekcji skrzywienia. Podczas noszenia gorsetu dochodzi do dużej korekcji, (po ściągnięciu cześć korekcji zostaje utracona). Ostatecznie w przypadkach kąta skrzywienia poniżej 75 st. gorsetowanie daje pozytywne efekty.

Leczenie operacyjne



Leczenie operacyjne jest rozważane w kilku przypadkach:

* zalecenia są różne dla różnych jednostek i oddziałów

– skrzywienie powyżej 75 st

– szybka progresja skrzywienia powyżej 60st.

– problemy z narządami wewnętrznymi (głównie z oddychaniem)

– chęć wizualnej poprawy swojej sylwetki

– duży, przewlekły ból pleców w odcinku szyjnym, piersiowym lub lędźwiowym (szczególnie objawy neurologiczne)

Celem leczenia operacyjnego jest korekcja skrzywienia z jednoczesnym usztywnieniem międzytrzonowym. Usztywnienie najczęściej jest uzyskiwane za pomocą prętów. Możliwość regulacji za pomocą śrub pozwala na uzyskanie odpowiedniej korekcji. Operacje są wykonywane z dostępu tylnego lub przedniego. U pacjentów po przebytej operacji należy jak najwcześniej rozpocząć pionizację oraz rehabilitację.

Zdjęcie RTG po operacji. Fot 2


Operacja niesie za sobą ryzyko możliwych komplikacji np.:


– utrata korekcji

– infekcje

– duża utrata krwi

– ucisk na struktury nerwowe

Zabieg operacyjny daje duże efekty. Najczęściej uzyskuje się korekcję na poziomie 30-40 st. jednakże metalowa stabilizacja i jej ograniczenia mogą w przyszłości dawać negatywne konsekwencje na segmenty kręgosłupa, które są powyżej i poniżej stabilizacji.

Przebieg operacji i jej efekty



Profilaktyka —-> powinna dotyczyć każdego pacjenta



Profilaktyka to element, o którym często się zapomina. W przypadku choroby Scheuermanna pacjent sam musi dać z siebie bardzo wiele. Wskazówki dotyczą zarówno dzieci i dorosłym i mają one istotny wpływ na objawy.

– budowanie świadomości postawy u dzieci przez (rodziców, opiekunów, nauczycieli)

– zmiana złych nawyków w pracy u dorosłych

– odrabianie lekcji lub czytanie w pozycji leżenia na brzuchu zamiast siedzenia w pochyleniu.

– dobry wybór biustonosza u dziewczyn i kobiet. Zaniedbania w tym temacie powodują pochylenie zarówno pleców jak i barków do przodu.

– unikanie wysuwania głowy do przodu i garbienia pleców podczas używania telefonu

– zwiększanie aktywności ruchowej.

Zobacz jaki sprzęt polecam do ćwiczeń i rehabilitacji?

Nie trać czasu kliknij w link i przejdź od razu do Sklepu

W przypadku ćwiczeń w domu z dzieckiem bardzo przydatne może być kilka rzeczy:

– Do ćwiczeń wzmacniających przydatne mogą być lżejsze hantle i taśmy do ćwiczeń. 

– W przypadku kiedy nieprawidłowa postawa utrwaliła się już, bardzo przydatna jest poduszka ortopedyczna dla dzieci, która poprawi pozycję głowy podczas spania oraz ograniczy dalszy postęp problemu.

– Dla poprawy pozycji siedzącej niezbędna jest poduszka lędźwiowa, warto również przeplatać siedzenie na krześle, pozycją dynamiczną siedzącą czyli kładzenie na krześle poduszki sensorycznej. 

– Warto również kilka razy w tygodniu zakładać dziecku korektor postawy (pajączek) by przynajmniej przez pewien czas układ nerwowy dziecka dostawał informacje o skorygowanej postawie.

– Dla komfortu ćwiczeń zawsze warto pomyśleć o macie do ćwiczeń.

Rokowania w przypadku choroby Scheuermanna

Bardzo ciężko o precyzyjne rokowania, bo każdy przypadek jest inny a do tego dochodzą różne nawyki postawy, różne zaangażowanie pacjenta w terapię i profilaktykę. W jednym z długoletnich badań (30 lat) można znaleźć informacje, że pacjenci z chorobą Scheuermanna nie mieli częstszych problemów (ból, dyskopatia, częstsze zwolnienia z pracy, niższa ocena własnej wartości) w porównaniu do grupy kontrolnej. Jednakże 30 lat temu kryteria badań były mniej wymagające, co może świadczyć o takich wnioskach naukowców.

W mojej opinii choroba Scheuermanna może mieć poważne konsekwencje w życiu dorosłym i wpływając na przewlekłe przeciążenia mięśniowe. Dla wielu pacjentów choroba Scheuermanna to jednak szybsze zmiany zwyrodnieniowe oraz większe ryzyko dyskopatii :( To o czym musisz pamiętać, to fakt, że masz duży wpływ na postęp choroby poprzez właściwą rehabilitację i profilaktykę dbania o swoją postawę.

Jeśli masz pytania i wątpliwości co robić, kiedy problem dotyczy Twojego dziecka, umów się ze mną na Konsultację Online.


Zachęcam do komentowania i zadawania pytań pod artykułem!
Przemek Jureczko

Fot. 1 By Dr. Weiß – Dr. Weiß, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=9524980Fot. 2 5 By MusicNewz – Own work this is me., CC0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=15184092