Chyba każdego z nas rozczulił kiedyś widok małej dziewczynki, która ukradkiem wdarła się do garderoby mamy i wkłada na swoje stópki upragnione, piękne, wysokie szpilki. Już kilkuletnie dziewczynki wiedzą, że obcasy są niezaprzeczalnym symbolem kobiecości, dlatego często zadają mamie pytanie, kiedy wreszcie kupi im ich własne, wysokie pantofelki. Niestety szpilki jako atrybut kobiecości nie mają nic wspólnego ze zdrowiem bowiem mogą się przyczyniać do powstania wad stóp i wad postawy!
But na obcasie, jakkolwiek zmieniał się przez lata jego styl, wciąż pozostaje niezbędnym elementem każdej kobiecej szafy. Szpilki sprawiają, że kobieta czuje się atrakcyjnie, bowiem optycznie wydłużają się nogi, sylwetka staje się wyższa, a chód zdaje się być bardziej płynny i zalotny. W wielu zawodach klasyczne szpilki są nieodłącznym elementem dress code, a kobiety niejednokrotnie spędzają w nich nawet kilkanaście godzin w ciągu dnia.
Oczywistym faktem jest, że każda kobieta, już od swoich najmłodszych lat, chce czuć się atrakcyjnie i podąża za modą, jednak kanony piękna są bezlitosne dla naszego ciała i stawiają również przed nastolatkami coraz większe wymagania. Młode dziewczyny coraz wcześniej zaczynają negocjować w domu kupno butów na obcasie. Często udaje im się to, a jeśli nie to pożyczają szpilki (niekoniecznie dostosowane rozmiarem) od koleżanki, czy starszej siostry.
Czytaj także: Czy wiesz, że źle dobrany biustonosz może mieć wpływ na postawę ciała?
Dla nastolatek zalety wysokich obcasów można by mnożyć w nieskończoność, lecz są to jedynie zalety estetyczne, ponieważ wpływ szpilek na postawę ciała wydaje się być jedynie negatywny. Każdy, nawet mały obcas wpływa niekorzystnie na postawę ciała. Zmiana jednego elementu, jakim jest wyższe ustawienie pięty, pociąga za sobą lawinowo nienaturalne ustawienie pozostałych stawów kończyny dolnej i kręgosłupa. Takie „wytrącenie” ciała z równowagi, pociąga za sobą zmiany przeciążeniowe stóp, oraz całego kręgosłupa. Pewnie zastanawiasz się, co mają obcasy do kolan czy kręgosłupa?
Przypuszczalnie nie raz zdarzyło Ci się budować wieżę z klocków. By była ona stabilna, wszystkie elementy muszą być idealnie dopasowane. Gdy jeden klocek był nieco wysunięty w przód, a wieża przekrzywiała się w jednym kierunku, wystarczyło układać kolejne klocki z przeciwnej strony dzięki czemu cała kolumna stawała się solidna i wytrzymała. Według tej samej zasady funkcjonuje nasz układ ruchu. Nasz kręgosłup ma charakterystyczne wygięcia w przód, zwane lordozą oraz w tył, zwane kifozą, dzięki nim jest o wiele bardziej wytrzymały na obciążenia dnia codziennego. Wróćmy raz jeszcze do naszej wieży. Najważniejsze w budowie było znalezienie stabilnego podłoża, prostej podłogi lub niezwiniętego dywanu. Pamiętasz, co działo się gdy podłoże było nierówne? W pewnym momencie wieża zaczynała być niestabilna. W rezultacie, kolumna była zbyt słaba, by się utrzymać. Już wiesz, co dzieje się z układem ruchu, kiedy zakłada się szpilki?
Regularne noszenie wysokich szpilek sprzyja powstaniu wad stóp. Zacznijmy od przodostopia, tu pierwszym objawem jest zniesienie łuku poprzecznego stopy czego konsekwencją jest powstanie bolesnych zgrubień na podeszwie (modzeli), które mogą dawać nieprzyjemne objawy podczas każdego kroku. Zaburzenie ustawienia łuku poprzecznego stopy to również większe prawdopodobieństwo powstania haluksów!
Czytaj także: Do jakiego wieku możemy wpływać na skrzywienie kręgosłupa?
Nienaturalne ustawienie stopy to również przeciążenie stawów stępu i przede wszystkim stawu skokowego, który przez cały czas jest w ustawieniu zgięcia podeszwowego. Taka sytuacja wpływa na ograniczenie ruchów w stronę grzbietową, zwłóknienia mięśnia trójgłowego łydki oraz jego ścięgna (ścięgna Achillesa). Ponadto jeśli w szpilkach dużo się chodzi lub tańczy to mięśnie łydek są bardzo przeciążone, jest to wynikiem odmiennego wzorca chodu (wie o tym chyba każda kobieta wracająca z wesela).
Jeśli spojrzymy wyżej to również dochodzi do zaburzenia prawidłowego ustawienia stawów kolanowych i biodrowych. Jednak jeden z największych problemów to kręgosłup lędźwiowy. Zazwyczaj noszenie szpilek u większości dziewczyn i kobiet powoduje przesunięcie środka ciężkości do przodu. To powoduje reakcję obronną i odchylenie do tyłu (w celu złapania równowagi). Miejscem zrównania sił jest najczęściej kręgosłup lędźwiowy gdzie kręgosłup jest przechylony w tył (wyprost) a brzuch często wysadzony do przodu (tzw. postawa zwieszona).
Krótkotrwałe przebywanie w tej pozycji nie powoduje dolegliwości. Jednak regularne i długotrwałe przebywanie w tej pozycji powoduje znaczne przeciążenia stawów międzykręgowych i ból (najczęściej stawów lędźwiowych L4-L5 lub L5-S1, tzw. ból wokół pasa). Z czasem sprzyja to oczywiście powstaniu zmian zwyrodnieniowych.Jakby tego mało dla niewytrenowanych właścicielek obcasów wzrasta ryzyko skręcenia kostki (znacznie) oraz naciągnięć lub zerwań ścięgna Achillesa (osłabionego i zwłóknianego). Dlaczego te informacje są szczególnie ważne dla nastolatek? Ponieważ ich kręgosłup wciąż rośnie, a jak wiesz, wszystko, co dopiero się rozwija, jest elastyczne i wyjątkowo podatne na wszelkie zniekształcenia. Do zakończenie wzrostu kostnego u dziewcząt, dochodzi dopiero około 18 roku życia.
Wszelkie przeciążenia działające na szkielet w trakcie tego rozwoju, powodują wiele negatywnych skutków. Nieprawidłowe obciążenie kości, może wpływać na asymetrię lub mniejszą wytrzymałość tkanki kostnej. Dlatego prawidłowe nawyki zdrowotne wieku dorastania będą procentować w dorosłym życiuCo więcej, póki szkielet jest elastyczny, przeciążenia, są odwracalne. Po zakończeniu wzrostu kostnego, zmiany strukturalne osi kończyn dolnych lub wady postawy, można jedynie skompensować (organizm dostosowuje się do nich w miarę możliwości).
Mówiąc o złym wpływie obcasów na układ ruchu nastolatek, należy jeszcze wspomnieć o oddziaływaniu wąskich czubków butów na przodostopie. Wąskie buty powodują ograniczenie miejsca dla palców, które zostają ściśnięte przez wiele godzin. Taka sytuacja zwiększa ryzyko powstania haluksów i przeciążeń przodostopia. Ponadto wąskie buty utrudniają dopływ krwi do stóp co z czasem może dawać uczucie zmęczenia i bólu.
Czytaj także: Skrzywienie kręgosłupa (skolioza) – objawy, przyczyny, rehabilitacjaJak wobec tych wszystkich destrukcyjnych skutków wysokich obcasów, odpowiedzieć na modowe potrzeby młodych dziewcząt? Należy znaleźć kompromis. Kluczowe jest stosowanie się do kilku wskazówek. Na pewno lepsze będę niskie szerokie obcasy, niż wysokie cienkie szpilki. Czubki butów powinny być zaokrąglone i w miarę szerokie (nie kończyć się wąskim szpicem). Wyjście w butach na obcasach powinno być świętem, a nie codziennością.
W niektórych sytuacjach trudno jednak spodziewać się, że nastolatkę, chcącą podążać za modą, przekonają te wszystkie argumenty. Dlatego warto by zastosowała się chociaż do kilku poniższych rad. Należy pamiętać, by po zajęciu pozycji siedzącej zdjąć buty i dać odpocząć ściśniętym stopom, można również wykonywać ćwiczenia stóp, które poprawią lokalne krążenie. Możliwie jak najczęściej chodzić boso, po różnym podłożu, takim jak piasek, trawa, czy żwir.
By zapobiegać przykurczom łydek, zaleca się codzienne rozciąganie, natomiast by uchronić kręgosłup przed złym wpływem szpilek, należy poświęcić dostatecznie dużo czasu na poprawę stabilizacji tułowia. W tym celu warto wybrać się do fizjoterapeuty, który zaproponuje odpowiednie ćwiczenia na wszystkie powyższe problemy. Warto pamiętać, że profilaktyka to klucz do zdrowia. Brak zastosowania się do powyższych wskazówek znacznie zwiększa ryzyko na wady stóp i wady postawy!
Jeśli masz pytania i wątpliwości w temacie problemów układu ruchu umów się ze mną na Konsultację Online.
Zachęcam do komentowania i zadawania pytań pod artykułem!
Przemek Jureczko
Jestem fizjoterapeutą i propagatorem zdrowego stylu życia. Moim celem nr 1 jest powrót pacjentów do sprawności. Pisząc i nagrywając dla Was materiały staram się wskazać właściwą drogę do zdrowia i pokazać ile zależy od Ciebie!
Najnowsze komentarze