Krioterapia miejscowa to jeden z zabiegów fizykoterapii, który polega na obniżeniu temperatury tkanek w okolicy zabiegu. Efekt zabiegu jest zależny od czasu schładzania oraz temperatury, która wpływa na ilość oddanego ciepła. Najlepsze efekty zabiegu mogą być uzyskanie gdy lokalna temperatura ciała spada do około 20-25st. Celsjusza.
Zabieg krioterapii miejscowej posiada swoje liczne korzyści. Możemy do nich zaliczyć:
- zwolnienie pobudliwości układu nerwowego (efekt przeciwbólowy)
- działanie przeciwzapalne
- wpływ na zmniejszenie i likwidację obrzęków
- obniżenie napięcia mięśniowego (po zabiegu)
Metodyka przeprowadzenia zabiegu
Zabieg powinien być wykonywany w obecności fizjoterapeuty ponieważ każdy z pacjentów ma indywidualną wrażliwość na zimno. W przypadkach takich jak zblednięcie, zasinienie, dyskomfort lub pieczenie zabieg należy natychmiastowo przerwać ponieważ dalsze oziębianie może skutkować odmrożeniem!
Czytaj także: Pierwsza wizyta u fizjoterapeuty – co muszę wiedzieć
Szczególna sytuacja dotyczy zabiegów wykonywanych u dzieci i osób starszych. Jest to związane z procesem termoregulacji całego organizmu oraz reakcją naczyń krwionośnych na zimno (intensywny skurcz). Ponadto w większości przypadków u osób starszych zwiększona jest wrażliwość na zimno co jest związane z licznymi schorzeniami, niewielką ilością tkanki tłuszczowej oraz delikatną skórą. Zarówno w przypadku dzieci jak i osób starszych należy stopniować czas i temperaturę zabiegu. W przypadkach złej tolerancji i dyskomfortu należy zrezygnować z zabiegu.
Krioterapię miejscową można wykonać za pomocą urządzeń, wykorzystujących różne środki do schładzania.
Ciekły azot
W przypadku tej metody u wylotu dyszy aparatu temperatura ma wartość około -160st. Celsjusza. Tak niska temperatura wymusza konieczność stałego poruszania dyszą by nie kierować strumienia zimna w jeden pkt. Dysza powinna być oddalona około 15-20 cm od powierzchni skóry. Czas zabiegu to 1-3 min.
Dwutlenek węgla
W przypadku tej metody u wyloty dyszy temperatura jest wyższa, ma około -75st. Celsjusza. W przypadku tego zabiegu dysza powinna być oddalona od powierzchni skóry około 5-10 cm. Czas zabiegu w większości ośrodków wykonujących ten zabieg nie przekracza 3 min, jednakże wyższa temperatura u wylotu dyszy pozwala na wydłużenie czasu zabiegu (przy zachowaniu ostrożności) w porównaniu do urządzeń wykorzystujących ciekły azot.
Zimne powietrze
Tego typu aparaty pochłaniają z otoczenia zimne powietrze, które zostaje schłodzone do temperatury około -35st. Celsjusza. Ta metoda najwolniej schładza obszar poddany zabiegowi dlatego, w niektórych przypadkach czas zabiegu może sięgać nawet 10 min. Tak jak w przypadku wcześniejszych metod końcówkę dyszy należy trzymać przynajmniej kilka cm. od powierzchni skóry.
Która z powyższych metod jest najskuteczniejsza?
Tak naprawdę pomimo znacznych różnic budowy aparatów i innych czynników chłodzących każda z metod ma takie same działanie i pozwala na uzyskanie tego samego efektu. Jedynym czynnikiem, który je rozdziela jest czas potrzebny do schłodzenia danej okolicy. Najszybciej dojdzie do schłodzenia za pomocą ciekłego azotu, najdłużej za pomocą zimnego powietrza. W przypadku większości wskazań im dłuższy czas zabiegu i niższa lokalna temperatura skóry tym lepsze efekty (należy jednak pamiętać o środkach ostrożności).
W przypadku krioterapii miejscowej należy pamiętać, żeby podczas zabiegu skóra była osuszona. Fizjoterapeuta powinien obserwować miejsce zabiegu i wykonywać okrężne ruchy końcówką dyszy by nie kumulować strumienia zimnego powietrza w jednym punkcie. Dla zwiększenia efektywności leczenia, zabieg może być wykonywany kilkukrotnie w ciągu dnia z zachowaniem kilkugodzinnych przerw.
Kiedy krioterapia miejscowa daje najlepsze efekty?
Stosowanie krioterapii miejscowej jest najbardziej korzystne w przypadku:
- Wczesnych stanów pourazowych w układzie kostno-stawowym
- Uszkodzeń tkanek miękkich, stłuczeń i krwiaków do 4-5 dni po urazie
- Obrzęków we wczesnym okresie po urazie
- Dolegliwości bólowych
- Stanów zapalnych
W przypadku krioterapii miejscowej istnieją liczne przeciwwskazania do wykonywania zabiegu. Dlatego lekarz oraz fizjoterapeuta powinni zebrać szczegółowy wywiad na temat obecnego problemu i schorzeń współwystępujących.
Jestem fizjoterapeutą i propagatorem zdrowego stylu życia. Moim celem nr 1 jest powrót pacjentów do sprawności. Pisząc i nagrywając dla Was materiały staram się wskazać właściwą drogę do zdrowia i pokazać ile zależy od Ciebie!
Najnowsze komentarze